چگونه بعد از ترک، پاک بمانید

اعتیاد می‌تواند زندگی را وارونه کند. به تمام جوانب مهم انسانی زندگی، از روابط شخصی گرفته تا سلامت، چشم‌انداز شغلی و وضعیت تحصیلی، آسیب برساند. با وجود این، بهبودی همیشه ممکن است، اما یکی از سخت‌ترین بخش‌های بهبودی دانستن این است که چطور فردی سابقاً معتاد می‌تواند در سایه‌ی مشکل سوء مصرف مواد در گذشته، زندگی را جشن بگیرد.

درست است که به پایان رساندن یک برنامه‌ی بازپروری برای فرد مبتلا به اعتیاد دستاوردی بزرگ است که ارزش جشن گرفتن دارد، پاک و هوشیار ماندن فرایندی ابدی است. زهی خیال باطل اگر فکر می‌کنید با گذراندن یک برنامه‌ی درمانی بیست و هشت یا شصت روزه تمام مشکلات‌تان حل می‌شود. در واقع با چنین خیال خامی شدت و سختی آنچه را که قرار است پشت سر بگذارید، دست‌کم گرفته‌اید. کمی زمان می‌برد تا بتوانید به آنچه پیش از اعتیاد بودید، برگردید. اما هستند آدم‌های زیادی که مایل‌اند بعد از ترک به شما کمک کنند زندگی‌تان را پیش ببرید و دوباره روی پایتان بایستید.

بعد از ترک شما باید بتوانید خودتان را با دوستان، اعضای خانواده یا همکارانی که حالا شاهد یک خود تازه از شما هستند، تطبیق دهید. بیمارانی که برای ترک به مرکز ترک اعتیاد مراجعه می‌کنند، نیاز است بعد از خروج از این مراکز خودشان را با یک شیوه‌ جدید زندگی تطبیق دهند و حتی دوستانی تازه پیدا کنند. برگشتن پیش همان دوستانی که مشروب خوردن یا مصرف دراگ را تشویق می‌کنند، شما را در موقعیتی آسیب‌پذیر قرار می‌دهد و جز آسیب حاصل دیگری ندارد. بعضی‌ها شاید لازم باشد شغل جدید پیدا کنند و بروند سراغ مسیرهای جدید. هر تصمیم مثبتی که فرد بعد از ترک می‌گیرد، به تصمیم و اراده او برای به دست گرفتن کنترل آینده و کنشگری کمک می‌کند.

پیدا کردن دوست و همراه جدید و سازگاری با خانواده یکی از موارد مهمی است که در زندگی بعد از ترک بسیار تاثیر گذار است

حفظ زندگی پاک و هوشیار بعد از ترک

بعد از اتمام سم‌زدایی و بازپروری در مرکز ترک اعتیاد استاندارد، معتادِ در حال گذراندن دوره بهبودی به زندگی عادی برمی‌گردد. زندگی عادی یعنی کار، خانواده، دوستان و سرگرمی‌ها؛ تمام این حلقه‌ها و اتفاق‌ها می‌توانند میل و وسوسه را در فرد تحریک کنند.

ایجاد روابط سالم با افرادی که دراگ مصرف نمی‌کنند، تصمیمی عاقلانه‌ است. این افراد می‌توانند یک شیوه زندگی تازه و سالم را در شما تشویق و تقویت کنند، حواس‌تان را با سرگرمی‌ها و کارهای مثبت پرت کنند و تغییر مثبت را حمایت و تشویق کنند. در درازمدت، این شکل زندگی برای کسی که درمان را به پایان رسانده و در مرحله‌ حفظ پاکی و هوشیاری است، مفید و کارامد خواهد بود.

بسیار مهم است که پیش از اتمام دوره درمان و ترک مرکز بازپروری یا حتی در آغاز درمان در مرکز ترک، برای ادامه روند مراقبت برنامه داشته باشید. به این شکل، آغاز و پیشبرد مرحله بعدی درمان آسان‌تر خواهد بود. این میان مشاوره گرفتن از فردی متخصص در این زمینه می‌تواند بسیار کارساز باشد.

نتایج تحقیقات نشان می‌دهد که بیشتر لغزش‌ها در شش ماه اول بعد از ترک اتفاق می‌افتد.

شما با شناخت عواملی که تحریک‌تان می‌کند، بهتر می‌توانید از خودتان در برابر سختی‌ها و موانع پیش‌رو محافظت کنید

شکل‌های مختلف ادامه‌ روند درمان پس از ترک

برای افرادی که در حال ترک هستند، زندگی بعد از مرکز بازپروری و گذراندن دوره اول درمان باید یک دوره تلاش مدوام به سوی پاکی و هوشیاری دائمی باشد. گذراندن دوره اول درمان گام بزرگ و مهمی است، اما ادامه مسیر بهبودی برای جلوگیری از لغزش لازم و ضروری است. بعد از ترک، گزینه‌ها و راهکارهای خوب برای ادامه روند درمان و تکمیل بهبودی وجود دارد که همه و همه مشوق یک شیوه زندگی سالم هستند. مثلاً می‌توان به گروه‌های اجتماعی که پاکی و هوشیاری را جشن می‌گیرند و دست به اقداماتی در راستای حفظ پاکی و هوشیاری افراد می‌زنند، پیوست. یک راهکار دیگر انجام سرگرمی‌های است که هم منجر به استقلال فرد می‌شود، هم تمرکز بر چیزی مثبت. این کارها ذهن را از کارهای مخرب گذشته دور و هوشیاری در لحظه را تشویق می‌کند.

در مجله اعتیاد بیشتر بخوانید : 

دردی که درمانش در گروه بهبودی است

دلایل روانی اعتیاد

درمان انفرادی

روان‌درمانگر خوب می‌داند که اعتیاد فقط وابستگی شیمیایی نیست. معمولاً نتیجه یک شیوه زندگی پر از استرس و عوامل تحریک‌کننده دیگر است که منجر به سوء مصرف مواد می‌شود. روش‌های درمانی چون رفتاردرمانی شناختی به معتاد در حال بهبودی کمک می‌کند مشکلات نهانی خود را بشناسد و اعتیادش را به طور همه‌جانبه بررسی کند. افراد به روان‌درمانگرها مراجعه می‌کنند تا علائم یا رفتارهای ناراحت‌کننده ناشی از قطع مصرف را شناسایی و آشکار کنند. مشاوره انفرادی هم هدف مشابهی دارد. به بیماران این فرصت را می‌دهد که عمق وجود خود را کند و کاو کنند و بفهمند که چرا یک سری احساسات خاص در آنها شکل می‌گیرد یا چرا برای تاب آوردن این احساسات به مصرف مواد پناه می‌برند. از آنجا که بیماران با شیوه‌های مختلف درمانی روبه‌رو می‌شوند، سنبه این روش پر زور است. ورزش‌هایی چون مراقبه و بازخورد زیستی هم می‌تواند به بیماران کمک کند با وضعیت خود کنار بیایند و دمی آرام بگیرند و در عین حال به درمان خود ادامه دهند.

معاینه منظم بعد از ترک

مراجعه منظم به یک متخصص سلامت روانی در روند درمان و بهبودی بیمار بسیار مهم است و مسئولیت‌پذیری نسبت به خودش را نشان می‌دهد. معاینه، چهار بار در سال کافی است و می‌تواند با یک سری آزمایش برای بررسی علائم حیاتی همراه باشد. از آنجا که افراد مبتلا به اعتیاد خودشان را در معرض موادی مضر قرار می‌دهند، ممکن است با اثرات جانبی چون زخم، مشکلات تنفسی و قلب، اختلال در خواب یا وزن و پیچش عضلانی مواجه شوند. اطمینان حاصل کردن از سلامت خود قدم اول حفظ شیوه زندگی سالم است.

داشتن زندگی سالم، ورزش و معاینه منظم به بهبود شرایط پس از ترک کمک می‌کند.

گروه‌های حامی جایگزین

یافتن یک گروه حامی مهم و ضروری است. گروهی که بر پایه برنامه دوازده قدمی باشد یا اسمارت که یعنی مدیریت بر خود و آموزش درمان. شیوه دوازده قدمی ابتدا فقط مختص الکلی‌های گمنام بود، اما بعدها شامل حال سایر دراگ‌ها هم شد، از نیکوتین گرفته تا کراک. این شیوه بر پذیرش عجز و تکیه بر قدرتی برتر تمرکز دارد. در این شیوه افراد اعمال اشتباه خود و نیز مسئولیت روابط از دست رفته و آسیب‌خورده و ضربه‌ای را که به دیگران وارد کرده‌اند، می‌پذیرند. به تعداد تک‌تک افرادی که درمان را برمی‌گزینند، برنامه‌ دوازده قدمی تنوع دارد؛ می‌تواند مطابق با نیازها، رویه مذهبی و ارزش‌های فرهنگی افراد در پیش گرفته شود. روش اسمارت بر پایه‌ شیوه‌های علمی درمان شکل گرفته و به افراد یاد می‌دهد که چطور کنترل اعتیاد خود را به دست بگیرند.

آغاز زندگی اجتماعی تازه پس از ترک

بعد از درمان فرد به اهدافی می‌رسد و فرصت‌هایی پیش رویش قرار می‌گیرد که زمانی برایش غیر قابل تصور بود. بیماران بعد از ترک باید خودشان را برای اعمال یک سری تغییرات اساسی در شیوه زندگی و تأثیری که بر زندگی اجتماعی‌شان خواهد داشت، آماده کنند. در ابتدا شاید آغاز یک زندگی پاک و هوشیارانه با تنهایی، ملالت یا درماندگی همراه باشد. کارهایی که زمانی بعد از مصرف مواد یا الکل برای فرد جالب و سرگرم‌کننده بود، شاید در دوره درمان کسل‌کننده به نظر بیاید. اما یک سری فعالیت‌های فارغ از الکل و دراگ هم وجود دارد که می‌تواند بر روان و زندگی اجتماعی فرد تأثیر مثبت داشته باشد. از جمله این فعالیت‌ها می‌توان به این موارد اشاره کرد:

• سینماروی.
• ثبت‌نام در یک کلاس.
• کار داوطلبانه.
• ورزش.
• حضور در همایش‌ها.
• بازی‌های ویدئویی.
• یادگیری یک ساز.

معتادان سابق در زندگی بعد از ترک می‌توانند همان پولی را که صرف دراگ یا الکل می‌کردند، صرف بی‌شمار فعالیت دیگر بکنند. نکته مهم این است که اینها باید به خاطر بسپارند که حتماً برای لذت بردن از زندگی لازم نیست آدم نشئه یا مست باشد. ایجاد یک برنامه‌ منظم روزانه می‌تواند بستر آشنایی را به وجود بیاورد که فرد دیگر در آن دچار ملالت نشود و به فکر مصرف نیفتد. نظم دادن به خواب، حضور در گروه‌های حامی و وقت گذاشتن برای سرگرمی‌های جدید، ثبات به وجود می‌آورد و همچنین هدف و انگیزه‌ای برای پیشبرد زندگی.

نویسنده: آزاده اتحاد

references: https://www.addictioncenter.com/treatment/life-rehab

https://sunrisehouse.com/life-after-addiction