کمالگرایی می‌تواند به سوءمصرف شدید مشروب منجر شود
نقش کمال گرایی در اعتیاد
تحریریه اعتیاد
نقش کمالگرایی در اعتیاد چیست؟ تحقیقات جدید نشان می‌دهد که ویژگی‌های شخصیتی مثل کمالگرایی، آسیب‌پذیری فرد را در برابر گونه‌های شدید اختلال مصرف الکل افزایش می‌دهد. در این مطالعه، دانشمندان دریافتند که انواع خاصی از کمالگرایی، در ایجاد اختلال شدید مصرف الکل، نسبت به سایرین نقش بیشتری دارد.
اختلال مصرف الکل یک اختلال روانی است که مساوی است با ناتوانایی در متوقف کردن یا کنترل مصرف الکل به‌رغم تأثیرات منفی اجتماعی، بهداشتی یا شغلی آن. افراد مبتلا به این اختلال ممکن است حالات خفیف، متوسط یا شدید آن را تجربه کنند.
با این حال، سایر ویژگی‌های شخصیتی و اختلالات روانی در افراد نیز از عوامل خطر بروز این اختلال به حساب می‌آیند.
کمالگرایی تلاش فرد برای بی‌عیب‌ونقص بودن است. شخصیت کمالگرا خواسته‌های غیر واقع گرایانه دارد که عملاً نمی توانند انجام شوند. بنابراین فرد کمال گرا در مواجهه با شرایط احساس گناه و شرم کرده و شروع به سرزنش خود می کند.
کمالگرایی و انتقاد از خود
در راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5-TR)، اختلال سوءمصرف الکل (AUD) یک اختلال روانی تعریف شده است. گزارش‌ها حاکی از آن است که حدود چهارده میلیون بزرگسال در ایالات متحده به این اختلال دچارند و همچنین سومین علت اصلی مرگ و میر قابل پیشگیری در این کشور است.
فرد مبتلا به سوءمصرف الکل بسته به اینکه چه تعداد از معیارهای تشخیص این بیماری را در خود داشته باشد، شکل خفیف، متوسط یا شدید آن را دارد.
اگرچه هیچ عامل خطر فردی اولیه یا غالبی برای بروز این اختلال وجود ندارد، سازمان بهداشت جهانی (WHO) می‌گوید سن، جنسیت، شرایط خانوادگی و وضعیت اجتماعی–اقتصادی ممکن است نقش داشته باشند. علاوه بر این، یک مطالعه در سال 2018 نشان داد که افرادی که دچار اختلال کنترل شناختی، تکانشگری و احساسات منفی هستند ممکن است بیشتر به اختلال سوءمصرف الکل مبتلا شوند.
بر اساس یک مطالعه جدید که اخیراً در نشریه »الکلیسم: تحقیقات بالینی و تجربی» (Alcoholism: Clinical & Experimental Research) منتشر شده است، ویژگی‌هایی مانند کمالگرایی و انتقاد از خود –که منجر به قطع ارتباط اجتماعی می‌شود– ممکن است در افزایش خطر ابتلا به اختلال شدید مصرف الکل (SAUD) نقش داشته باشد.
رابطه میان کمالگرایی و اختلال شدید مصرف الکل (SAUD)
در این مطالعه، محققان بلژیکی شصت و پنج بزرگسال مبتلا به اختلال شدید مصرف الکل را که تحت درمان بستری بودند و شصت و پنج بزرگسال بدون این بیماری را انتخاب کردند.
در نتیجه ارزیابی شرکت‌کنندگان بر اساس مقیاس کمالگرایی چندبعدی هویت (Hewitt Multidimensional Perfectionism Scale) سه شکل کمالگرایی به دست آمد:
- کمالگرایی خودمحور: استانداردهای اغراق‌آمیز عملکرد که فرد برای خود تعیین می‌کند.
- کمالگرایی تجویزشده از نظر اجتماع: تلاش برای برآوردن انتظارات بالای دیگران.
- کمالگرایی دیگرگرا: تعیین استانداردهای غیرواقعی بالا برای دیگران.
محققان، علاوه بر تمایلات کمالگرایی، علائم افسردگی و اضطراب را هم در هر شرکت‌کننده ارزیابی کردند. به طور ویژه، اضطراب صفت (آشکار) که به تجربه کلی فرد برمی‌گردد، و اضطراب حالت (پنهان) را، که نوعی اضطراب ناشی از موقعیتی خاص است، در نظر گرفتند.
پس از پردازش داده‌ها برای بررسی کمالگرایی در اعتیاد، دانشمندان دریافتند که شرکت‌کنندگان مبتلا به اختلال شدید مصرف الکل نسبت به گروه سالم، ویژگی‌های اضطراب و علائم افسردگی بیشتری دارند.
در مجله اعتیاد بیشتر بخوانید
رابطه افسردگی و اعتیاد، کدام‌یک دیگری را ایجاد می‌کند؟
شش عادتی که شما را تحریک‌پذیر و زودرنج می‌کند
اختلال روحی منجر به اعتیاد می‌شود
کمالگرایی در اعتیاد
به گفته محققان، وقتی علائم اضطراب و افسردگی را در نظر گرفتند، دریافتند که هفتاد و نه درصد از شرکت‌کنندگان مبتلا به اختلال شدید مصرف الکل، کمالگرایی خودمحورانه بیشتری را نشان دادند و هشتاد و هشت درصد ویژگی‌های کمالگرایی اجتماعی بالاتری را نسبت به گروه کنترل نشان دادند. و به طور ویژه، استانداردهای شخصی غیرواقعی و حساسیت بالا به انتظارات دیگران را در آنها یافتند.
با این حال، هیچ تفاوتی در کمالگرایی دیگرگرا میان هر دو گروه وجود نداشت.
علاوه بر این، داده‌های مطالعه نشان می‌دهد که کمالگرایی خودمحور در افراد مبتلا به اختلال شدید مصرف الکل ممکن است در مردان و افراد با تحصیلات بیشتر، شایع‌تر باشد. از سویی دریافتند که کمالگرایی خودمحور با سوءمصرف الکل، میان مصرف‌کنندگان متعادل الکل در گروه کنترل؛ ارتباطی ندارد.
محققان همچنین خاطرنشان کردند که این نتایج با سایر عوامل خطر مرتبط با خود و بین فردی برای اختلال شدید مصرف الکل همخوانی دارد. که شامل:
عزت نفس پایین
سرزنش خود
اختلال در شناخت اجتماعی
اختلاف بین دیدگاه یک فرد از خود واقعی و خود ایده‌آل
آنها به این نتیجه رسیدند که به نظر می‌رسد اختلال شدید مصرف الکل به طور مستقیم با کمالگرایی بالا و فراتر از تأثیر سایر اختلال‌های روانی مرتبط است. آنها افزودند که تحقیقات آینده باید انواع و درجات مختلف کمالگرایی و نقش‌هایی را که ممکن است در پیشرفت و درمان اختلال شدید مصرف الکل داشته باشند بررسی کند.
چرا کمالگرایی یک عامل خطر برای مصرف الکل است؟
جاناتان‌ام سامپتر، مدیر مرکز مشاوره دانشگاه دالاس (UDCC)، از این نظریه حمایت می‌کند که کمالگرایی ممکن است منجر به سوءمصرف الکل در بعضی افراد شود.
او می‌گوید: «افراد معمولاً برای کاهش استرس [یا] آرامش، بی‌حس کردن احساسات مضطرب‌کننده یا افسردگی، تلاش برای فرار از مشکلات، احساس رهایی یا آزادی بیشتر برای انجام کارها، همگام شدن اجتماعی یا تفریح بیشتر الکل مصرف می‌کنند، یا به صورت ژنتیک تمایل به اعتیاد به الکل دارند.»
او می‌افزاید: «کمالگرایی در معتادان معمولاً باعث استرس و افکار [یا] احساسات منفی می‌شود. به این ترتیب، بسیاری از افراد کمالگرا برای مدیریت این احساسات به الکل پناه می‌برند.»
نحوه درک افراد کمالگرا از کمالگرایی هم می‌تواند توانایی آنها را در کمک گرفتن برای مصرف الکل محدود می‌کند. این افراد احساس می‌کنند که «باید» بتوانند به تنهایی با احساسات و مصرف الکل خود «کاملاً» کنار بیایند.
چه نوع کمالگراهایی ممکن است بیشتر در معرض خطر باشند؟
به گفته دکتر لارنس واینستین، پزشک ارشد در مراکز اعتیاد امریکا، یک بعد کمالگرایی ممکن است احتمال بیشتری برای افزایش خطر اختلال سوءمصرف الکل داشته باشد.
دکتر واینستین توضیح داد که «کمالگرایی دو بعد مهم دارد: تلاش‌های کمال‌گرایانه، که می‌تواند شامل دنبال کردن استانداردهای بالای شخصی فرد باشد و نگرانی‌های کمال‌گرایانه، که مساوی است با رفتار خودانتقادی که در نتیجه نرسیدن به استانداردهای بالای شخصی فرد در او به وجود می‌آید.»
دکتر واینستین همچنین به این نکته اشاره کرد که مطالعات متعدد نشان می‌دهد میان کمالگرایی خودانتقادی و مشکلات مربوط به الکل ارتباطی وجود دارد.
واینستین می‌گوید: «کمال‌گرایان که شدیداً و به طور منفی از خود انتقاد می‌کنند، اغلب برای کنار آمدن با احساسات منفی و ادراک از خود به دلیل عدم دستیابی به استانداردهای شخصی که تعیین کرده‌اند یا برای پنهان کردن رفتارهایی که ناقص می‌دانند، به الکل پناه می‌برند.»
سایر عوامل شخصیتی که ممکن است نقش داشته باشند
واینستین می‌گوید بعضی ویژگی‌های شخصیتی غیر از کمالگرایی هم ممکن است خطر اختلال سوءمصرف الکل را افزایش دهد.
او می‌گوید: «عصب‌رنجی که به صورت تکانشگری، اضطراب، [یا] بی‌ثباتی عاطفی نشان داده می‌شود، ارتباط قوی با مصرف الکل و سوءمصرف الکل دارد. علاوه بر این، میزان کم وظیفه‌شناسی، که می‌تواند در فرد بازدارندگی ایجاد کند، هم با وابستگی به الکل همراه است.»
واینستین اضافه کرد که ویژگی‌های شخصیتی مانند برونگرایی و توافق‌پذیری –که ممکن است به‌عنوان هیجان‌طلبی زیاد و اعتماد کم در فرد بروز پیدا کند– هم می‌تواند منجر به مصرف زیاد الکل در آینده شود.
به گفته سامپتر، شرم نیز نیروی محرکه اختلالات مصرف مواد است.
سامپتر گفت: «شرم بخشی از چرخه اعتیاد است. ناامیدی درونی، خیال‌پردازی، وسواس، برون‌ریزی، از دست دادن کنترل، شرم و گناه، توقف استفاده و گذشت زمان.» منتقد درونی افکار مفید را مختل می‌کند و ما را عمیق‌تر به هر نقطه از این چرخه سوق می‌دهد.
در پایان
کمالگرایی در اعتیاد نیاز به تحقیقات بیشتری دارد. تحقیقات خبر از ارتباط میان ویژگی‌های شخصیتی کمالگرا و اختلال شدید مصرف الکل می‌دهد.
گرایش فرد به تفکر منفی و انتقاد از خود ممکن است منجر به نوشیدن بیش از حد الکل برای مقابله شود. اما سایر ویژگی‌های شخصیتی مانند روان‌رنجوری، برونگرایی، توافق‌پذیری و شرم نیز ممکن است در مصرف شدید الکل نقش داشته باشند.
به گفته محققان بلژیکی، مطالعات آینده می‌تواند ارتباط میان کمالگرایی و سایر عوامل خطر اختلال سوءمصرف الکل، از جمله تکانشگری و سرزنش خود را بررسی کند تا بهتر بفهمد چگونه بعضی ویژگی‌های شخصیتی ممکن است منجر به رفتارهای افراطی در مصرف الکل شود.
ترجمه مجله اعتیاد: آزاده اتحاد