چگونه در سال جدید سیگار را ترک کنیم
نیکوتین مخدری است که بر بخشهای بدن از جمله مغز تأثیر میگذارد
آغاز یک سال جدید همیشه همه را به فکر یک زندگی تازه با شیوه و رویکردی تازه میاندازد. تلاش برای داشتن زندگی بهتر و سالمتر یکی از اهدافی است که در آغاز سال جدید یا هر آغازی ممکن است در ذهن همه ما شکل بگیرد. شاید برای کسی رژیم غذایی سالمتر باشد، یا ورزش بیشتر، شاید برای کسی این هدف سالم ترک سیگار باشد. شاید او در همان روز اول سال به خودش بگوید که بله امسال دیگر آن سالی است که من سیگار را برای همیشه کنار خواهم گذاشت.
اما خب همه میدانیم که این فقط در اندازه یک حرف است. پس تکلیف عمل چه میشود؟ شما به خودتان قول میدهید اما چه تضمینی وجود دارد که در طول یک سال آینده بر سر این قول بمانید؟ چگونه میتوانید به قول خود متعهد بمانید؟
چرا بسیاری از سیگاریها سال نو را فرصتی برای ترک میبینند؟
مایکل گرگوری، متخصص اعتیاد، در اینباره میگوید آغاز یک سال جدید معمولاً زمانی است که انگیزههای روانی قوی میشود، چرا که بسیاری میخواهند گذشته را پشت سر بگذارند و به استقبال اهداف جدید بروند.
او میگوید: «بسیاری از سیگاریها از تصور ترک سیگار میترسند، چون فکر میکنند کار بسیار دشواری است، که البته واقعاً هم هست. معمولاً بیشترشان از ترک تجربههای تلخ ناامیدکنندهای دارند که چندین بار برایش تلاش کردهاند اما در نهایت موفق نشدهاند. بنابراین، سال جدید میتواند به آنها انگیزه بیشتری برای ترک بدهد.»
آیا ترک سیگار را یکی از اهداف سال جدید قرار دادن واقعگرایانه است؟
پژوهشها نشان میدهد احتمال موفقیت سیگاریهایی که در آغار سال ترک میکنند بسیار بیشتر از آنهاست که طی سال این کار را میکنند. این تا حد زیادی به همان افزایش و قویتر شدن انگیزههای درونی ناشی از آغاز سالی جدید برمیگردد. اگر حقیقتاً میخواهید ترک سیگار را یکی از اهداف سال جدیدتان قرار دهید، بدانید که باید از متخصص هم کمک بگیرید. این کاری نیست که به تنهایی بتوانید به سادگی از پس آن برآیید.
گرگوری در این خصوص توضیح میهد که برنامهریزی برای داشتن رویکردی قابل مدیریت در مسیر ترک سیگار، همراه با حمایت از سوی یک متخصص سلامت، با احتمال موفقیت بیشتری روبهروست تا به یکباره ترک کردن، بدون برنامه و بدون کمک گرفتن از کسی یا نهادی.
او میگوید: «اگر پیش خودتان فکر کنید که همه ما چطور معمولاً مشکلات کاری یا زندگیمان را حل میکنیم، میبینید که اول تلاش میکنیم بفهمیم ریشه و دلیل آن مشکل چیست. بعد میرویم سراغ راهکارهای ممکن برای حل مشکل. جالب اینکه، وقتی پای ترک سیگار به میان میآید، سیگاریها خیلی متفاوت عمل میکنند. معمولاً گزینهای را به طور تصادفی انتخاب میکنند که تا به حال آن را امتحان نکردهاند، بی آنکه واقعاً بدانند با چه چالشهایی قرار است مواجه شوند، چالشهای مثل عطش نسبت به مواد یا تغییر عادتهای کهنه.»
شاید بهتر باشد که مسیر ترک سیگارتان را با اهداف کوچک دستیافتنی شروع کنید و حتماً در این خصوص از متخصص کمک بگیرید.
در مجله اعتیاد بییشتر بخوانید
سیگار انزوای اجتماعی و تنهایی را افزایش میدهد
عوارض ویپ: خطرناکتر از آنچه تصور میشد
چگونه سیگار را ترک کنیم؟
دکتر ایریم چاودری میگوید یک راه مؤثر برای حفظ اهداف طولانیمدت ترک سیگار این است که ببینیم چقدر در طول ماه با نخریدن سیگار پسانداز میکنیم. این میتواند برای بعضی افراد در آغاز مسیر ترک سیگار انگیزه ایجاد کند.
قدیمیهای انجمن ترک سیگار Smokefree میگویند مردم به دلایل بسیار مختلفی سیگار میکشند، و بر اهمیت شناسایی دلیل مصرف سیگار در وهله نخست تأکید میکنند. پس اول باید دلایل اولیه را شناخت و بعد میتوان دلایلی را برای ترک پیدا کرد.
بعضی دلایل مصرف سیگار در افراد عبارتند از:
کاهش اضطراب
فشار همسن و سالان و همتایان
موقعیتهای اجتماعی
عادت
درک اعتیاد
اما عامل اصلی اینکه سیگار بعد از مدتی مصرف تبدیل به اعتیاد میشود این است که در ترکیباتش نیکوتین دارد. نیکوتین مخدری است که بر بسیاری از بخشهای بدن از جمله مغز تأثیر میگذارد. طی زمان، بدن و مغز شما به وجود نیکوتین در خودش عادت میکند. نزدیک به هشتاد تا نود درصد افرادی که به طور منظم سیگار میکشند در واقع به نیکوتین اعتیاد دارند.
نیکوتین ظرف ده دقیقه به تمام بدن میرسد، که باعث میشود مغز آدرنالین ترشح کند و لذت یا هیجان آنی تولید کند. این هیجان البته خیلی زود فروکش میکند و بدن دوباره نیکوتین میخواهد.
هرچه مصرف سیگار شما طولانیتر باشد، آستانه تحمل بدنتان در برابر نیکوتین بیشتر میشود؛ به این معنا که در نهایت برای تجربه کردن آن هیجان اولیه به دود کردن تنباکوی بیشتری نیاز دارید.
انجمن نیکوتینیهای گمنام ایران
کنار آمدن با ترک
پیش از ترک سیگار نیاز است که درباره علائم احتمالی ترک، حین اینکه بدنتان به مرور به عدم مصرف سیگار عادت میکند، بدانید.
علائم ترک عبارتند از:
کجخلقی
احساس ناخوشی
اختلال خواب
مشکل در تمرکز
ناتوانی در یکجا نشستن
بیقراری
ضربان قلب آهسته
افزایش اشتها
افزایش وزن
عطش مصرف و نشانههای ترک را میتوان به کمک درمان جایگزین نیکوتینی که به NRT معروف است و در واقع همان ترک سیگار با چسب نیکوتین است، کاهش داد. این چسبها را میتوان از تمام داروخانهها تهیه کرد. دارویی مثل بوپروپیون که برای اختلال افسردگی تجویز میشود هم برای کاهش میل به مصرف خوب است. سیگارهای الکترونیکی هم پیش از این توصیه میشد که حالا مشخص شده است آنها هم همچون سیگار مضراتی دارند.
اگرچه این راهحلهای جایگزین نشان دادهاند که تا حد زیادی موفق بودهاند اما ترکیب آنها با کمک از یک مشاور متخصص ترک سیگار میتواند شانس موفقیت در ترک سیگار را دوچندان کند.
دکتر چاودری میگوید در کنار همه اینها، ایجاد سرگرمیهای جدید برای خود هم میتواند ترک سیگار را راحتتر و قابلکنترلتر کند.
او میگوید: «مشارکت در فعالیتهای تازه هم بدن و هم ذهن شما را مشغول نگه میدارد. بهتان کمک میکند آن زمان که هوس میکنید سیگار بکشید، تمرکزتان را معطوف چیز دیگری بکنید. بهترین جا برای معطوف کردن این انرژی هم باشگاه است و خود را فعال نگه داشتن. ورزش کردن یا به باشگاه رفتن میتواند سرگرمی بسیار مناسبی برای جایگزینی عادت مصرف سیگار باشد و در عین حال، به بهبودی سلامت شما را هم کمک میکند.»
چگونه نزدیکان میتوانند کسی را که قصد دارد در سال جدید ترک کند، حمایت کنند؟
گرگوری میگوید شما باید سعی کنید دوست یا عزیزی را که میخواهد سیگار را ترک کند تشویق کنید که اطلاعات بیشتری درباره راهکاری دائمی برای ترک سیگار و اعتیادش به دست بیاورد. جز این میتوانید به او اطمینان خاطر بدهید که در این مسیر مهربانانه و مسئولانه از او حمایت خواهید کرد.
دکتر چاودری میگوید همکاری میتواند رمز کمک به یک دوست یا عزیز برای ترک کردن باشد؛ مخصوصاً اگر خودتان زمانی سیگار مصرف میکردید.
او میگوید: «اگر در گذشته سیگار مصرف میکردید میتوانید از تجربه شخصی خودتان در ترک استفاده کنید و توصیههایی را در اختیار کسی که تازه میخواهد ترک کند بگذارید، البته اگر او بخواهد. شما باید به یادش بیاورید که به او افتخار میکنید، افتخار میکنید که قدم به این سفر سخت و گاه تنها گذاشتهاید. باید بهشان اطمینان خاطر بدهید که در کنارشان خواهید بود و ازشان خواهد پرسید که به چه نیاز دارند.»
ترجمه مجله اعتیاد: آزاده اتحاد
https://patient.info/news-and-features/how-to-stop-smoking-in-the-new-year