چگونه اضطراب می‌تواند به سوء‌مصرف الکل منجر شود

همه‌ ما می‌دانیم که زندگی می‌تواند پر از استرس باشد. به طور کلی، موقعیت‌هایی در زندگی روزمره به وجود می‌آید که می‌تواند احساساتی همچون غم و اندوه، عصبانیت، ترس، اضطراب و هیجان را در ما تحریک کند. در اجتماعاتی که مصرف الکل در آنها آزاد است، بسیاری از افرادی که موقعیت‌های اضطراب‌زا را تجربه می‌کنند برای مقابله با آن اضطراب به الکل روی می‌آورند. اما مشکل این است که خود الکل می‌تواند بر تعادل فیزیولوژیکی بدن فشار وارد کند.

محققان دریافته‌اند که الکل عوارض روانی و فیزیولوژیکی بر بدن دارد و در واقع ممکن است اثرات استرس را تشدید کند.

شاید این‌طور به نظر برسد که نوشیدن الکل در کوتاه‌مدت تسکین می‌دهد، اما از آنجا که زندگی اتفاقات اضطراب‌زایش در درازمدت ادامه دارد، اگر هر بار بخواهیم برای تسکین به الکل روی بیاوریم، مصرف زیاد آن می‌تواند منجر به مشکلات پزشکی و روانی شود و خطر ابتلا به اختلالات مصرف الکل را افزایش دهد.

اضطراب چیست؟

این روزها پیدا کردن کسی که تاکنون نوعی از استرس را تجربه نکرده باشد، تقریبا غیر ممکن است؛ اما استرس چیست و چگونه می‌توانیم خودمان را از شر هیولای استرس نجات بدهیم؟

از نظر فیزیولوژیکی، استرس یا اضطراب به هر آنچه بدن را از عملکرد معمول خود خارج کند، گفته می‌شود. آسیب، بیماری یا قرار گرفتن در معرض دمای شدید از جمله عواملی است که می‌تواند باعث ایجاد اضطراب در بدن شود. سوگواری، افسردگی، ترس و حتی فعالیت جنسی هم می‌تواند در افراد اضطراب روانی به وجود آورد.

بدن انسان فرایند پیچیده و گسترده‌ای را برای سازگاری با موقعیت‌های مضر یا خطرناکی که بر اثر اضطراب به وجود می‌آیند، ایجاد کرده است تا تعادل فیزیولوژیکی را حفظ کند؛ حالتی که به عنوان هموستاز شناخته می‌شود.

هنگامی که بدن اضطراب یا حتی تصوری از اضطراب را تجربه می‌کند، انواع تغییرات فیزیولوژیکی و رفتاری را از طریق سیستم عصبی و غدد درون‌ریز بسیج می‌کند تا به هدف حفظ هموستاز و مقابله با اضطراب دست یابد.

در بعضی از موارد استرس‌ها مفید و باعث افزایش کارایی جسم و روان و و درنتیجه باعث هشیارانه‌تر عمل کردن و دستیابی به پاسخ سوالات یا رسیدن به اهداف می‌شود. که به این استرس خوشایند یا مثبت می‌گویند و از بحث ما خارج است.

در مجله اعتیاد بیشتر بخوانید

رابطه افسردگی و اعتیاد، کدام‌یک دیگری را ایجاد می‌کند؟

سوء‌ مصرف الکل را بشناسید

تأثیر الکل بر سیستم ایمنی و نحوه جلوگیری از آسیب آن

اثرات الکل بر اضطراب

بدن انسان برای حفظ یک تعادل فیزیولوژیکی ظریف سخت کار می‌کند، اما وقتی الکل به این مجموعه اضافه می‌شود، بدن را در معرض خطر آسیب بیشتری قرار می‌دهد.

الکل باعث می‌شود مقادیر بیشتری از کورتیزول آزاد شود که شیمی مغز را تغییر می‌دهد و آنچه را بدن «طبیعی» می‌داند، دوباره از نو تعریف کند. الکل تعادل هورمونی را به هم می‌ریزد و شکل درک بدن از اضطراب و همین‌طور واکنش بدن به اضطراب را تغییر می‌دهد.

مطالعات نشان داده‌اند که کورتیزول با سیستم‌های پاداش یا لذت مغز تعامل دارد، که می‌تواند به اثرات تقویت‌کننده الکل کمک کند و افراد را مجبور به مصرف مقادیر بیشتری برای رسیدن به همان اثر در طول زمان کند. کورتیزول همچنین می‌تواند یادگیری مبتنی بر عادت را در افراد تقویت کند، و بدین ترتیب خطر تبدیل شدن به یک نوشیدنی معمولی و خطر لغزش را افزایش دهد.

علاوه بر این، محققان کورتیزول را با ایجاد اختلالات متابولیک و همین‌طور اختلالات روانپزشکی مانند افسردگی مرتبط می‌دانند.

الکل از بازگشت بدن به آستانه تعادل هورمونی اولیه خود جلوگیری می‌کند و آن را وادار می‌کند آستانه جدیدی از عملکرد فیزیولوژیکی تعیین و تعریف کند. ایجاد یک آستانه تعادل جدید می‌تواند بدن را فرسوده کند و خطر ابتلا به بیماری‌های جدی از جمله اعتیاد به الکل را افزایش دهد.

مطالعات این عوامل را در رابطه اضطراب با مصرف الکل پیدا کرده‌اند:

مردان و زنانی که سطح بالایی از اضطراب را گزارش می‌کنند، بیشتر الکل مصرف می‌کنند 

مردانی که اضطراب دارند 1.5 برابر بیشتر از زنان در معرض نوشیدن الکل هستند

مردان 2.5 برابر بیشتر در معرض اختلالات مصرف الکل هستند

تاب‌آوری

تاب آوری توانایی مقابله با اضطراب است. فردی که انعطاف‌پذیر است می‌تواند با عوامل روانی و فیزیولوژیکی دخیل در واکنش اضطراب بدن سازگار شود.

تحقیقات نشان داده است افرادی که دیدگاه مثبت و خوش‌بینانه‌ و همچنین مهارت‌های حل مسئله و مقابله خوبی دارند، می‌توانند به طور مؤثر با اضطراب مقابله کنند.

از سوی دیگر، افرادی که نمی‌توانند اضطراب را تحمل کنند و از این رو، در معرض خطر ابتلا به اختلالات مصرف الکل هستند عبارتند از:

کسانی که در خانواده سابقه اعتیاد به الکل دارند

کودکانی که مادرشان در دوران بارداری مشروب نوشیده است

افرادی که در دوران کودکی مورد سوء استفاده یا بی‌توجهی قرار گرفته‌اند

کسانی که مشکلات روانی دیگری دارند

من اعتیاد را شکست دادم اما الکلیسم پسرم را کشت

چگونه مصرف الکل چرخه خواب و بیداری را مختل می‌کند

چگونه بدون مصرف مواد مخدر یا الکل اضطراب را از بین ببریم؟

با توجه به هر آنچه علم تا به حال به آن رسیده است، این مهم است که بدانید و یاد بگیرید بدون روی آوردن به مواد مخدر یا الکل با اضطراب کنار بیایید. سعی کنید راه‌های سالمی را برای تقلیل و از بین بردن اضطراب در خودتان پیدا کنید. شما باید در حفظ سلامت عمومی و همین‌طور هوشیاری خود تلاش کنید؛ این بسیار ارزشمند است. در ادامه به نکاتی اشاره خواهیم کرد که می‌تواند به شما در حفظ سلامت و هوشیاری‌تان کمک کند.

منبع اضطراب را شناسایی کنید

لحظه‌ای با خودتان فکر کنید و ببینید که چه چیزی دارد اعصاب‌تان را خرد می‌کند. اگر بتوانید با تکان عصایی جادویی، منشاء اضطراب خود را از بین ببرید، آنها چه می‌بودند؟ اینکه بتوانید منشاء اضطراب خود را پیدا و مشخص کنید به شما چشم‌انداز و قدرت مشخصی بر آن می‌دهد، خواه ناشی از مواردی مانند ضرب‌الاجل کاری، انبوهی از لباس‌های خشک‌نشده، امتحانی در آینده یا مشاجره با یکی از عزیزان‌تان باشد.

آنچه را می‌توانید کنترل کنید، شناسایی کنید

بعضی عوامل اضطراب‌زا چیزهایی هستند که شما نمی‌توانید کنترل کنید، اما بسیاری از عوامل اضطراب‌زا را می‌توانید تا اندازه‌ای کنترل کنید. اگر امتحانی پیش‌رو شما را آزار می‌دهد، در این صورت می‌توانید برای خودتان تعیین کنید که چه چیزی را مطالعه کنید و چه زمانی را به مطالعه اختصاص دهید؛ کنترل این در دستان شماست. اگر سینک پر از ظرف باعث استرس بیش از حد شما می‌شود، می‌توانید تصمیم بگیرید پانزده دقیقه زمان بگذارید که کارها را پیش ببرید یا از کسی بخواهید که در این زمینه به شما کمک کند.

برای انجام کاری که از آن لذت می‌برید، وقت بگذارید

حتی فقط نیم ساعت باشد، زمانی را اختصاص دادن به گوش دادن به موسیقی، رسیدگی به باغچه‌ یا گل و گیاه خانه یا تماشای قسمتی از برنامه مورد علاقه‌تان می‌تواند ارزش انجام کارهایی را که از آن لذت می‌برید، به شما یادآوری کند. همچنین اگر کمی از وقت‌تان را به گفت‌وگوی صوتی یا تصویری با یک دوست یا خواندن کتاب اختصاص دهید، شاید بتواند به‌ بهبودی حال‌تان و کاهش اضطراب‌ کمک کند.

فعالیت بدنی را در برنامه روزانه خود بگنجانید

از جا برخاستن و حرکت کردن برای سلامت جسمی و روانی شما مهم است. پانزده دقیقه پیاده‌روی هنگام ناهار یا نیم ساعت ورزش می‌تواند به کاهش تنش کمک کند و شما را برای مدتی از افکارتان دور نگه دارد.

خندیدن را فراموش نکنید

خنده شکلی مثبت از کاهش استرس است. خنده واکنش اضطراب شما را فعال می‌کند و تسکین می‌دهد، تنش را تسکین می‌دهد و قلب، ریه‌ها و ماهیچه‌های شما را تحریک می‌کند. آیا می‌توانید چند ساعت برای تماشای یک فیلم کمدی یا اجرای یک کمدین وقت بگذارید؟ اگر نه، شاید بتوانید چیزی خنده‌دار را بخوانید. اگر همه اینها هم نباشد، اینترنت پر است از فیلم‌، عکس و وب‌سایت‌های خنده‌دار؛ می‌توانید به اینترنت رجوع کنید.

از آسیب‌پذیری خود در برابر اضطراب بیش از حد خودداری کنید

چیزهای کوچک می‌توانند شما را به میزان قابل توجهی در برابر اضطراب آسیب‌پذیرتر کنند. گاهی اوقات نمی‌توان جلو آنها را گرفت، اما بسیاری اوقات می‌توان چنین کرد. تلاش برای خواب کافی، خوردن صبحانه قبل از رفتن به محل کار و کنترل مصرف کافئین می‌تواند به شما کمک کند به اضطراب‌های روزمره واکنش بهتری نشان دهید. عادات مثبت در ارتباط با سلامت می‌تواند در نحوه تأثیر اضطراب بر شما تغییر به وجود آورد.

اضطراب در بدترین حالت ممکن می‌تواند منجر به سوء‌مصرف مواد شود. اگر منابع شما برای مقابله با اضطراب کافی نیست، یا اگر کسی که دوستش دارید با سوء‌مصرف مواد مخدر و الکل دست و پنجه نرم می‌کند، ما به شما پیشنهاد می‌کنیم درباره گزینه‌های درمانی بیشتر بیاموزید. کمک همیشه در دسترس است و کمک گرفتن اولین قدم برای بهبودی است.

تحریریه مجله اعتیاد