مراحل اعتیاد به الکل و دلایل الکلیسم
تحریریه اعتیاد
چگونه یک فرد معتاد به الکل میشود؟ چطور مراحل اعتیاد به الکل وسعت می‌یابد؟ مراحل پیشرفت اعتیاد به الکل چیست؟ علل اعتیاد به الکل چیست؟
اگر تاثيرات جسماني الکل را کنار بگذاريم و بخواهيم به تاثيرات اعتياد به الکل بر روان بپردازيم، بايد به اين نکته اشاره کنيم که مصرف الکل موجب از دست رفتن کنترل بر رفتار مي‌شود. در فرد معتاد عوارضي مانند رفتارهاي نامناسب، پرحرفي يا کم‌حرفي، بي‌ربط حرف زدن، گيجي و حواس‌پرتي، پرخاشگري، گوشه‌گيري، نداشتن قدرت تصميم‌گيري، اختلال خواب و…. ايجاد مي‌کند. حتي در صورت مصرف زياد مي‌تواند انگيزه خودکشي در فرد ايجاد کند.
منحنی جلینک، که توسط مورتون جلینک در دهه ۱۹۵۰ ایجاد شد و سپس توسط روانپزشک بریتانیایی مکس گلت اصلاح شد، یک نمودار است که مراحل رایج اعتیاد به الکل را توصیف میکند. اعتیاد به الکل یک فرایند پیشرونده است و یک “چرخه درهم‌گره” مرتبط با نوشیدن وسواسی الکل وجود دارد. اگر افراد به دنبال کمک نباشند، در این مسیر چیزهای زیادی از دست خواهند داد. این منحنی نشان میدهد که اگر چرخه وابستگی شکسته نشود، زندگی بدتر خواهد شد، اما با ترک اعتیاد و برنامه بهبودی، می‌توان به زندگی عادی بازگشت.
مراحل اعتیاد به الکل
وابستگي فيزيولوژيکي و رواني به الکل موجب بروز بيماري‌هاي مزمن و ايجاد مشکلاتي در روابط بين فردي، کاري و خانوادگي مي‌شود. شروع وابستگی به الکل، نوشیدن برای تاثیر آن است. کسی که الکل می‌نوشد می‌خواهد تغییری در حال خود ایجاد کند و از فشار، اضطراب یا خشونت خلاص شده و به آرامش برسد.
فرد معتاد به الکل هم در آغاز برای فرار از فشار و تنش یا سایر مشکلات، مصرف را شروع میکند. او می‌خواهد تغییر را تجربه کرده و احساس خوبی به دست بیآورد. ولی وقتی مشروب نوشیدن به یک عادت تبدیل شد، مشکلش حل نمیشود ولی بدنش به الکل وابسته میشود. بدن به الکل عادت میکند و تحمل الکل بیشتر میشود. زمان خاصی می‌رسد که بدن دیگر اثر الکل را به هیچ وجه حس نمیکند و نیاز به مصرف بیشتر یک اجبار میشود.
مرحله «مقاوم شدن بدن» یا «تالرانس» به این معنی است که برای دستیابی به همان میزان لذت و رضایت قبلی، مقدار بسیار بیشتری الکل باید وارد جریان خون شود. در صورتی که نوشیدن الکل به طور مداوم تکرار شود، این مقاوم شدن بدن، باعث پیدایش و توسعه یافتن بیماری اعتیاد به الکل یا الکلیسم میشود.
ویدیو زیر را تماشا کنید
در مورد اعتیاد به الکل در مجله اینترنتی اعتیاد بیشتر بخوانید:
درمان اعتیاد به الکل یا الکلیسم
بیهوشی موقت
وقتی یک معتاد الکلی بیشتر و بیشتر ادامه میدهد و هر روز و هر شب می‌نوشد، سرانجام به مرحله بیهوشی خواهد رسید. بیهوشی یا سیاه مستی (Blackout) یعنی اینکه حالت مستی را از دست میدهد. روز بعد فراموش میکند چه حرفهایی زده یا چه رفتاری داشته یا حتی چگونه به خانه رسیده است، اگر رسیده باشد! این حالت ابتدا فرد را می‌ترساند اما به تدریج با بی‌تفاوتی با آن کنار می‌آید.
این مرحله خطرناک است چون معتاد الکلی نسبت به زیان‌های مصرف این ماده خطرناک بی‌تفاوت میشود.
مشکلات گسترش مصرف الکل
به خاطر نوشیدن زیاد، مشکلات بیشتر میشود. این مسائل میتواند مشکلات فیزیکی، روحی-روانی، تنهایی، مسائل تحصیلی یا کاری و البته مشکلات مالی باشد. او از خود سوال می کند: آیا من به دلیل مشکلاتی که دارم الکل می‌نوشم یا بخاطر نوشیدن الکل مشکل دارم؟
اگر تاثيرات جسماني الکل را کنار بگذاريم و بخواهيم به تاثيرات اعتياد به الکل بر روان بپردازيم، بايد به اين نکته اشاره کنيم که مصرف الکل موجب از دست رفتن کنترل بر رفتار مي‌شود و در فرد معتاد عوارضي مانند رفتارهاي نامناسب، پرحرفي يا کم‌حرفي، بي‌ربط حرف زدن، گيجي و حواس‌پرتي، پرخاشگري، گوشه‌گيري يا معاشرتي شدن بيش از حد، نداشتن قدرت تصميم‌گيري، اختلال خواب و…. ايجاد مي‌کند و حتي در صورت مصرف زياد مي‌تواند انگيزه خودکشي در فرد ايجاد کند.
از دست دادن کنترل
اگر فردی که الکل مصرف میکند به نوشیدن الکل ادامه دهد، کم کردن میزان آن برایش دشوار خواهد شد.
او تصمیم می گیرد که مقدار نوشیدن الکل را کم کند یا از مصرف دست بکشد، ولی در اجرای این تصمیم ناتوان است.
علائم ترک الکل
چنانچه فردی پس از مصرف طولانی و زیاد الکل ناگهان آن را قطع کند یا مقدار آن را ناگهانی کاهش دهد، به طور متوسط پس از ۸-۶ ساعت علائم زیر بروز خواهد کرد: تعریق، افزایش ضربان قلب، لرزش شدید دست ها، بی‌خوابی، تهوع و استفراغ، اضطراب، تشنج، توهمات شنوایی و بینایی.
هنگامی که فرد معتاد به الکل قصد میکند تا مصرف خود را قطع کند، مغز وی نیز تلاش برای عملکرد عادی بدون نیاز به حضور الکل را آغاز میکند. این تلاش مغز برای بازگشتن به حالت عادی، با عوارض و عواقبی به همراه است که باعث بروز خماری در فرد معتاد میشود. مغز معتاد با بروز رفتارهایی مانند افسردگی، عصبانیت و یا استرس سعی میکند تا تعادل از دست رفته خود که بر اثر حضور دائمی الکل و مختل شدن کارکرد طبیعی مغز به وجود آمده است را مجددا به دست بیاورد. همین نشانه های خماری باعث میشود تا معتادان به الکل نتوانند به راحتی مصرف الکل را کنترل کرده و یا به کل کنار بگذارند.
مصرف مداوم الکل به طرق بسیار زیادی بر جسم فرد معتاد تاثیر می‌گذارد. معتادان به الکل اغلب به ترکیبی از چندین نوع عارضه خطرناک از جمله: حمله قلبی، ایست قلبی، دیابت، بیماری‌های ریوی و یا اختلالات کبدی دچار می‌شوند.
مصرف بیش از حد الکل (اوردوز) و مسمویت ناشی از الکل می توانند باعث مرگ شوند. این خطر مخصوصا برای دسته از مصرف کنندگان که به طور دائم مصرف خود را قطع کرده و پس از مدتی مجدداً مقدار زیادی مصرف می‌کنند بیشتر و جدی تر است..
الکلی هایی که تحت عمل جراحی قرار می گیرند با عوارض بعد از عمل خطرناک تری رو به رو هستند که از آن جمله می توان به: عفونت، خونریزی، کاهش عملکرد قلب و ریه و تاخیر در بهبودی زخم ها اشاره کرد. همچنین عوارض خماری بعد از عمل جراحی نیز به موارد فوق اضافه شده و بهبودی آنان را به تاخیر می اندازد.
کاربرد برنامه های ۱۲ قدمی مانند AA و NA
به عنوان موثرترین روش رهایی از اعتیاد به اثبات رسیده است
برای درمان اعتیاد به الکل چه باید کرد؟
متاسفانه هنوز براي درمان الکليسم، داروي جايگزيني وجود ندارد و به همين دليل، دارودرماني الکل چندان موفق نيست و تنها براي درمان عوارض جسمي اعتياد به الکل در کوتاه مدت مفيد است. خود درماني، گروه درماني از طريق انجمن الکلي‌هاي گمنام(AA) ، انجمن معتادان گمنام (NA) و روان‌درماني فشرده، از عمده روش‌هاي درمان اعتياد به الکل محسوب مي‌شود.
ترک الکل ممکن است نیاز به بستری در بیمارستان یا مركز تخصصي و استفاده از دارو (برای سم زدایی) داشته باشد. درصورت وجود اختلالات روحی-روانی پس از سم زدایی و قطع مصرف، مشاوره با روانپزشک و مددکار اجتماعی توصیه میشود.
کاربرد برنامه های 12 قدمی مانند AA و NA به عنوان موثرترین روش رهایی از اعتیاد به اثبات رسیده است. برنامه های 12 قدم بدون آن که هزینه‌ای به همراه داشته باشند یک برنامۀ ساده و موثر روزانه در اختیار معتادان قرار می‌دهند که همه جنبه‌های مختلف بیماری اعتیاد را مورد توجه قرار میدهد.
مجله اعتیاد (www.etiad.org) اطلاعات جامعی درباره انجمن های دوازده قدمی در اختیار شما قرار میدهد تا بتوانید درباره بهبودی با استفاده از این روش تصمیم‌گیری کنید. با مراجعه به جستجوی بالای سایت موضوع مورد نیاز خود را پیدا کنید.