فاجعه ماده مخدری به نام گُل در ایران
اعتیاد به گل و درمان آن
اخیرا هشدارها و گزارش‌ها در باره شیوع ماده روان‌گردان گل افزایش یافته‌اند. برخی معتقدند که گُل به‌تدریج جانشین “شیشه” شده است. رئیس پلیس مبارزه با موادمخدر ناجا از افزایش کشفیات گل نسبت به سال‌های گذشته خبر داده است.
حسین اسدبیگی، رئیس اورژانس اجتماعی ایران می‌گوید که طبق آمار رسمی ستاد مبارزه با مواد مخدر، «گل یا ماری‌جوانا پس از تریاک، دومین مخدر مصرفی کشور است». او هشدار می‌دهد که این ماده روان‌گردان در میان برخی از جوانان و نوجوانان ایرانی به شدت رایج شده است.
بر اساس آماری که ستاد مبارزه با مواد مخدر در سال ۱۳۹۱ منتشر کرده بود، شیشه بعد از تریاک پرمصرف‌ترین ماده مخدر و محرک به‌شمار می‌رفت.
به گفته کامییز سلطانی‌نژاد، مسئول آموزش آزمایشگاه‌های سازمان پزشکی قانونی، مصرف شیشه در آن سال ۲۶ درصد سهم مواد را به خود اختصاص داده بود. این کارشناس می‌گوید که مصرف شیشه در ایران تا سال ۱۳۸۷ بسیار محدود بوده است.
“خبر آنلاین” در گزارشی پیرامون مصرف گُل در ایران به نقل از محمدرضا قدیرزاده، روانپزشک و درمانگر اعتیاد می‌نویسد: اینکه تبعات شیشه نسبت به مصرف گل و حشیش بسیار بیشتر است، باعث می‌شود که بسیاری از این جایگزینی خوشحال باشند.
قدیرزاده ضمن برشمردن زیان‌های گل می‌گوید: «متاسفانه آنچه که ما می‌بینیم نشان دهنده آن است که سن مصرف به دبیرستان کشیده شده است و به طور کلی از سنین ۱۵ سالگی به بعد شاهد افزایش شیوع مصرف کانابیس هستیم.»
“گل” چیست؟
این ماده رون‌گردان از دسته کانابیس و در واقع ماری‌جوانای تغییر یافته است. در برخی منابع آمده است که گُل نوع طبی یا صنعتی ماری‌جوانا است که از گیاه شاهدانه هندی گرفته می‌شود و ماده اصلی آن تتراهیدروکانابینول است ولی توسط قاچاقچیان ممکن است با مواد شیمیایی دیگری مخلوط شده باشد.
این گیاه با دارا بودن حداقل ۲۴ درصد ماده مخدر تتراهیدروکانابینول و مواد شیمیایی، دارای اثرات اعتیادآور برای مصرف‌کننده است در حالی که ماری‌جوانای معمولی دارای کمتر از۸ درصد تتراهیدروکانابینول بوده لذا اثرات سوء مصرف انواع جدید و ناخالص آن را بدنبال ندارد.
در ایران هنوز پژوهش و بررسی جامعی درباره پیامدهای مصرف گل صورت نگرفته، اما برخی کارشناسان می‌گویند که اگر شخص به کشیدن آن عادت کند، در صورت عدم مصرف دچار اضطراب شدید، بی‌قراری، وحشت‌زدگی و تپش شدید قلب می‌شود.
بیشتر بخوانید:
چرا باید نگران مصرف ماری‌جوانا در میان جوانان باشیم
اعتیاد به گل و درمان آن
به گفته یک پزشک متخصص ترک اعتیاد، مشکل اصلی در ایران کمبود کارشناسان و روانشناسان ویژه اعتیاد است و اطلاعات و آماری که در رسانه‌ها منتشر می‌شود “فله‌ای” و “برای خالی نبودن عریضه” است. او می‌گوید: «خیلی‌ها که اسم کارشناس روی خودشان گذاشته‌اند مثلا برای ترساندن جوانان هشدار می‌دهند که “با یک بار کشیدن گل یا شیشه معتاد می‌شوید”. این درست نیست. اگر جوانی یک بار کشید، دو هفته نکشید، مطمئن می‌شود که معتاد نشده و به این نتیجه می‌رسد که می‌تواند به کشیدن ادامه دهد. این جوان به این شکل غرق اعتیاد می‌شود. نباید فکر کنیم که با ایجاد ترس از یک ماده مخدر، باعث دوری جوانان از آن می‌شویم. کسی که این طور فکر می‌کند، کارشناس نیست. باید واقعیت را به جوانان گفت که اعتیاد به مرور اتفاق می‌افتد، طوری که مصرف‌کننده اصلا متوجه آن نمی‌شود.»
اسد بیگی، رئیس اورژانس اجتماعی ایران در باره درمان اعتیاد به “گل” و دیگر مشتقات کانابیس می‌گوید: «این مخدرها یا محرک‌ها درمان دارویی ندارند بلکه “درمان علامتی” دارند؛ یعنی فرد مصرف کننده پس از مصرف این مخدرها یا محرک‌ها دچار عوارضی همچون افسردگی و توهم می‌شود و به طور مستقیم برای درمان افسردگی آنها دارو تجویز می‌شود. بنابراین با روش ترک تریاک یا هروئین نمی‌توان آنها را درمان کرد.»
به گفته اسد بیگی، فرد معتاد به گل نیز مانند افراد شیشه‌ای باید روان درمانی شود و دارو درمانی فقط برای عوارض جانبی آن ارائه می‌شود.
براساس آخرین آمار شمار معتادان ایران بیش از ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار نفر است. به گزارش “خبرآنلاین” «ماری جوانا و مشتقات آن شامل گل، گرس یا علف با ۹/ ۱۱ درصد، پس از تریاک دومین مواد مخدر مصرفی در میان مصرف‌کنندگان مستمر مواد مخدر در کشور اعلام شده است.»
در ایران هنوز پژوهش و بررسی جامعی درباره پیامدهای مصرف گل صورت نگرفته، اما برخی کارشناسان می‌گویند که اگر شخص به کشیدن آن عادت کند، در صورت عدم مصرف دچار اضطراب شدید، بی‌قراری، وحشت‌زدگی و تپش شدید قلب می‌شود.
اقدامات نیروی انتظامی
گزارش‌هایی که تاکنون در باره اقدامات نیروی انتظامی علیه تولیدکنندگان و فروشندگان ماده روان‌گردان گل منتشر شده، کلی هستند. مسعود زاهدیان، رئیس پلیس مبارزه با موادمخدر ناجا نیز ضمن اشاره به “تغییر الگوی مصرف مواد مخدر” و گرایش جوانان به گل گفته است: «اقدامات موثری از سوی پلیس در این زمینه انجام شده است».
او در این رابطه به شبکه‌های بی‌نامی اشاره کرده که به گفته او در فضای مجازی فعال بودند و با پی‌گیری ما منهدم شده و ضربه خوردند.
به گزارش ایسنا و به نقل از زاهدیان، سیاست پلیس در مرحله اول پیش‌گیری و سپس برخورد سلبی خواهد بود. علاوه بر این، برخورد با تولید خانگی این گیاه نیز جزو اولویت‌های پلیس عنوان شده است.
ایسنا می‌نویسد: «رئیس پلیس مبارزه با موادمخدر ناجا با بیان اینکه تاکنون اقدامات اطلاعاتی خوبی در این زمینه انجام شده است، درباره میزان کشفیات این مواد نیز گفت: در حوزه گل کشفیات ما نسبت به سال‌های گذشته افزایش داشته است.»
منبع: رادیو آلمان
در مجله اعتیاد بیشتر بخوانید:
سایت انجمن معتادان گمنام تهران: