مخدرهای صنعتی و شب‌بیداری نوجوانان ایرانی

همه ما تجربه بیدار ماندن در شب‌های امتحان را داشته‌ایم. به‌خصوص اگر خیلی اهل درس خواندن نبوده نباشیم و مجبور شویم درس‌های تلنبار شده‌مان را شب امتحان، برای یک بار هم شده، مرور کنیم.

این روزها که امتحانات پایان ترم دانشگاه‌ها شروع شده است، جالب است بدانید که قرص ریتالین، به «قرص شب امتحان» معروف شده است. این قرص در زمان امتحانات بیش از ایام دیگر، مورد توجه برخی افراد قرار می‌گیرد. برخی از دانش آموزان و دانشجویان نیز تحت تاثیر تبلیغات کذایی این قرص، مبادرت به استفاده از آن می‌کنند؛ غافل از آن که تبلیغاتی همچون افزایش تمرکز و تقویت حافظه، ذهن آن‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد و تاثیرات سوئی برای مصرف‌کنندگان دارد.

 مصرف ریتالین، به نوعی ارتباط مستقیمی با مناسبت‌های موضوعی، مانند فصل امتحانات و کنکور دارد و در چنین اوقاتی، تا ۵۰ درصد مصرف این دارو افزایش می‌یابد. برخی آمارهای تایید نشده می‌گوید که از هر ۱۰ دانشجو، شش نفر سابقه مصرف ریتالین دارند. این آمار، با توجه به تاثیرات وابسته کننده این دارو، خطرناک است. داروی ریتالین باید فقط با تشخیص پزشک متخصص مصرف شود و فروش این داروها بدون نسخه پزشک، مجاز نیست. ولی شاهد این معضل هستیم که در برخی از داروخانه‌ها این دارو به‌عنوان داروی آزاد، با قیمت بالاتری به فروش می‌رسد.

عدم شناخت و ناآگاهی در استفاده از مواد مخدر

یکی از معضلاتی که نوجوانان کشور امروز درگیر آن هستند، استفاده از مواد مخدر برای دریافت انرژی مضاعف است. این در حالی است که نوجوانان و جوانان به دلیل ناآگاهی و عدم شناخت از این مخدرها، اقدام به استفاده آنها می‌کنند؛ بی آن که بدانند چه عوارضی در پی خواهد داشت و چگونه سلامت جسمی و روحی آنها را به مخاطره خواهد انداخت.

افزایش تعداد کودکان معتاد در جامعه ما در حالی رخ می‌دهد که آمار درستی از آن در دست نیست، و متاسفانه مسئولان أمور نیز مشکلات را نادیده می‌گیرند و فضا و امکانات ضروری را برای سالم‌سازی این کودکان، اختصاص نمی‌دهند.

 ایرج حریرچی، جامعه‌شناس، با هشدار به افزایش نوجوانان معتاد در جامعه، اشاره می‌کند که طبق آمار مرکز پژوهش‌های مجلس، ۱۳تا ۱۷درصد نوجوانان قبل از پایان دوره متوسطه اول، تجربه استفاده نوعی از مواد مخدر را دارند.

مخدرهای صنعتی و شب‌بیداری نوجوانان

آقای حریرچی در گفت‌وگو با خبرگزاری برنا تاکید می‌کند که ساده‌ترین موادی که در دسترس این نوجوانان قرار دارد، ریتالین(Ritalin) است و مهم‌ترین علت برای مصرف آن، بیدار ماندن در شب امتحان است. ریتالین یکی از رایج‌ترین محرک‌های روانی است که جهت افزایش یا حفظ هوشیاری، درمان نارکولپسی، مقابله با خستگی مفرط، درمان افسردگی و چاقی، و نیز برای بهبود تمرکز تجویز می‌شود. این ماده که از جمله مواد مخدر نیروزا است، به‌علت نا‌آگاهی جوانان و نوجوانان نسبت به عواقب آن و سودجویی فروشندگان، امروزه توسط بسیاری از نوجوانان مورد سوء مصرف قرار می‌گیرد.

 این جامعه‌شناس، با اشاره به آن که حتی نوجوان معتاد و خانواده او زیر بار این حرف که او معتاد است نمی‌روند، بیان داشت که با این وجود، یک جریان هولناک در حال وقوع است، و آن هم آموزش ساختن مواد مخدر در بین دانش آموزان است. برای مثال، با قرص کدئین مواد مخدر می‌سازند، و البته شبکه‌های مجازی نیز در چنین «آموزش»هایی بی‌تأثیر نیست.

مواد مخدری که نوجوانان مصرف می‌کنند، عموما صنعتی است و گونه‌ای سرخوشی به آن‌ها می‌دهد، و به همین دلیل مورد استقبال آنان قرار می‌گیرد. خانواده‌ها باید توجه کنند که مواد مخدر صنعتی، خمودی و چرت نمی‌آورد، بلکه ایجاد سرخوشی می‌کند و انرژی فرد را موقتا افزایش می‌دهد. به همین دلیل، باید توجه بیشتری به حرکات و رفتار نوجوان داشت و بیشتر به او توجه کرد.

مهدیه مصطفایی/ایندیپندنت

در مجله اینترنتی اعتیاد بیشتر بخوانید:
مشق اعتیاد نوجوانان
نقش مشاوره در پیشگیری از اعتیاد جوانان