پس از مصرف ماری جوانا، نمی‌توان به حافظه اعتماد کرد
خطر مصرف تفریحی ماری‌جوانا
علی‌رغم شایعات موجود در جامعه درباره ماری جوانا، این گیاه هرگز بی خطر و بدون عوارض نیست. در حالی که مصرف آن ممکن است باعث سرخوشی و آرامش شود، بر اساس مطالعات علمی، استفاده از ماری جوانا می‌تواند باعث از دست رفتن حافظه شود.
مطالعات دانشگاه هاروارد، دانشگاه کالیفرنیا، و چند دانشگاه معتبر دیگر نشان می‌دهد احتمال شکل گیری توهم پس از مصرف این گیاه که در بین جوانان به نام گل معروف شده، بسیار زیاد است. حتی یک کام از ماری‌جوانا می‌تواند این حالت را در فرد، به مراتب بیشتر از زمان هوشیاری، ایجاد کند.
نتایج این تحقیقات به ویژه در مورد شاهدان عینی حوادث و جنایات بسیار حائز اهمیت است، زیرا معمولا از این افراد پیش از پذیرفتن شهادت شان، تست مصرف مواد گرفته نمی‌شود. این یافته‌ها همچنین اخطاری است برای مصرف‌کنندگان که نسبت به عواقب استفاده مداوم از ماری جوانا و تاثیر آن بر تضعیف حافظه آگاه باشند.
حافظه به شما اجازه می‌دهد تا اطلاعات و تجربیات خود را رمز گذاری، ذخیره سازی و بازیابی کنید. حافظه یک مفهوم واقعاً پیچیده عصبی دارد و زمانی که حافظه به رویدادها و اتفاقات مختلف در ذهن شما رجوع می‌کند، در واقع عصب‌ها آنچه که در طول یک تجربه معین و مشخصی رخ داده است را بازسازی می‌کند.
هرچه دانشمندان به شناخت کامل‌تری از حافظه دست پیدا می‌کنند، انعطاف پذیری آن بیشتر روشن می‌شود. دیگر مثل گذشته نیست که حافظه را قفسه‌ای با اطلاعات طبقه بندی شده تصور کنیم. حالا می‌دانیم هر زمان که بخواهیم بخشی از اطلاعات گذشته را از این قفسه بیرون بکشیم، ناخواسته اطلاعات تازه‌ای را با آن ترکیب می‌کنیم که روند به یادآوری را دچار اشکال می‌کند. معمولا همه محرک های درونی و محیطی نیز بر شدت و ضعف شکل گیری این اطلاعات جدید و مقایسه آنها با خاطرات گذشته تاثیر گذار است.
الیزابت لفتوس، یکی از نویسندگان این تحقیق، از اولین کسانی بود که از طریق مطالعات علمی، درستی شهادت شاهدان عینی را زیر سوال برد. او که از دهه 70 میلادی روی این موضوع کار می‌کند، نشان داد ترتیب و نوع مطرح شدن سوالات می‌تواند بر شکل به یاد آوردن جزئیات یک حادثه تاثیر بگذارد و آن را دستخوش تغییرات جدی کند. او از این مرحله نیز فراتر رفت و ثابت کرد بعضی افراد به طور کل دارای حافظه خیال پرداز هستند. همچنین او نشان داد مصرف کنندگان ماری جوانا، خیال پردازی بیشتری انجام می‌دهند.
مطالعات الیزابت لفتوس نقطه عطفی در درک روانشناسان از حافظه بود و البته یکی از ارکان اصلی سیستم های قضایی- یعنی استناد به شهادت شاهدان عینی- را متزلزل کرد.
مطالعات او همچنین بار دیگر توجهات بین المللی را به مساله صحت و سقم اتهاماتی که علیه متهمین به آزارهای جنسی مانند او جی سیمپسون، تد باندی و مایکل جکسون مطرح می‌شود، جلب کرده است.
اما یکی از اهداف تحقیقاتی دکتر لفتوس و تیمش بررسی تاثیر مصرف ماری جوانا- که در حال حاضر 183 میلیون مصرف کننده در سراسر جهان دارد- بر حافظه است.
آنها برای این منظور از 64 نفر کمک گرفتند.
ماری جوانا و حافظه
در این تحقیق، به نیمی از افراد ماری جوانا و به نیمی دیگر ماده‌ای بی اثر داده شد. سپس فهرستی از کلمات مرتبط در اختیار هر دو گروه قرار گرفت تا آنها را حفظ کنند. بعد از مدت کوتاهی، تعدادی کلمه به هر دو گروه داده شد تا تعیین کنند آیا در بین 15 کلمه فهرست اول بوده‌اند یا خیر. مشاهده شد افرادی که ماری جوانا مصرف کرده بودند به مراتب بیشتر از دسته دیگر، کلمات جدید را به عنوان کلمات موجود در فهرست اول شناسایی کردند.
در آزمایش دوم، به هر شرکت کننده هدست واقعیت مجازی داده شد. این افراد در این فضای مجازی یک بار خودشان مرتکب جنایت می‌شدند و یک بار هم شاهد اتفاق افتادن یک دعوا در ایستگاه قطار بودند.
بعد از دیدن این تصاویر، فورا از آنها سوالاتی درباره آنچه انجام داده و آنچه شاهد بوده‌اند، شد. این بار هم افرادی که ماری جوانا مصرف کرده بودند، جزئیاتی را به خاطرات شان اضافه کردند که اصلا اتفاق نیفتاده بود! جالب است که بعد از یک هفته، هر دو گروه به یک نسبت در به یاد آوردن خاطرات دچار اشتباه می شدند.
به اعتقاد نویسندگان این مطالعه، بهتر است پلیس سوال از شاهدان عینی را به زمانی موکول کند که آنها در هوشیاری کامل به سر برده و تحت تاثیر ماری جوانا نباشند. چون شهادت افراد پس از مصرف ماری جوانا می تواند در حد شهادت کودکان یا افراد سالخورده، دچار خطا باشد.