جلوگیری از وابستگی به تلفن همراه
وابستگی به گوشی را میتوان اعتیاد قرن۲۱ نامید
زمانی که تلفن همراه برای اولین بار وارد بازار شد و به تدریج استفاده از آن گسترش یافت، هیچکس فکر نمیکرد که یک روز این گوشی تلفن بتواند تا این اندازه پیشرفت کند و مانند یک کامپیوتر جیبی عمل نماید. در آن روزها موبایل فقط امکان برقراری تماس و ارسال و دریافت پیامک را فراهم میکرد. اما امروز گوشی های موبایل میتوانند کارهای زیادی انجام دهند.
متأسفانه وابستگی به تلفن همراه به اندازهٔ اعتیاد به مواد مخدر جدی گرفته نمیشود. ده سال پیش در پارکها و در مترو بعضی از مردم در حال خواندن کتاب بودند. برای ما خواندن کتاب کاری طبیعی بود. اما امروز همه جا انسانهایی را میبینیم که نگاهش به موبایلشان دوخته شده و به چیز دیگری توجه نمیکنند. موبایلها تبدیل به زندانی شدهاند که افراد توانایی رها شدن از آن را ندارند.
وابستگی شدید افراد به موبایل، نوعی بیماری محسوب میشود که روز به روز در حال افزایش است. استفاده بیش از حد از این دستگاهها می تواند کار، مدرسه و روابط را مختل کند. وابستگی به تلغن همراه در بروز افسردگی موثر است و میتواند به انزوای اجتماعی و اختلالات خواب نیز منجر شود.
امروزه وابستگی به تلفن همراه به قدری زیاد شده که میتوان آن را اعتیاد قرن۲۱ نامید.
در مجله اعتیاد بیشتر بخوانید
ترک اعتیاد به گوشی موبایل را اولویت قرار دهید
با آگاهی از علائم و نشانههای اعتیاد و وابستگی به تلفن همراه و اینترنت و چگونگی شکستن این عادت، شما می توانید تعادل را وارد زندگی خود کنید.
نشانه اول:
رفتن به سراغ موبایل به محض بیدار شدن از خواب!
اولین نشانه وابستگی به تلفن همراه این است که به محض بیدار شدن از خواب به دنبال موبایل خود باشیم و بخشهای مختلف آن را بررسی کنیم. متاسفانه اغلب ما این اعتیاد را داریم و بلافاصله بعد از بیدار شدن چند ساعتی را صرف گشت و گذار در شبکههای مجازی میکنیم.
این موضوع یکی از نشانههای اعتیاد و وابستگی به تلفن همراه است.
نشانه دوم:
داشتن احساس پوچی و ناراحتی بر اثر دوری از موبایل!
اگر گوشی شما برای مدت زمان ۱ روز به همراهتان نباشد چه حسی پیدا میکنید؟ اگر حس کنید که تنها شدهاید، یک نشانه اعتیاد به موبایل را بروز دادهاید. متاسفانه اغلب ما اگر فقط چند ساعت گوشی هوشمندمان از ما دور باشد احساس تنهایی میکنیم و گوشهگیر میشویم، چون به فضای مجازی که گوشی در اختیارمان قرار داده اعتیاد داریم.
توصیههای عملی زیر برایتان مناسب است:
میزان استفاده از موبایلتان را محاسبه کنید. زمان صحبت با موبایل و همین طور زمانی را که صرف پیامک دادن میکنید را جمع بزنید و ببینید در هفته چقدر میشود. البته اغلب گوشیها میتوانند آمار دقیق زمان استفاده از گوشی را نمایش دهد.
حالا چکار باید کرد؟
تمام هشدارهای تلفن همراه خود را خاموش کنید. صفحه قفل یا لاک اسکرین گوشی بهتر است همیشه خالی باشد، میتوانید تصمیم بگیرید این گزینه را انتخاب کنید. به بخش تنظیمات گوشی رفته و تمام هشدارها را به صورت پیش فرض قطع کنید، البته نوتیفیکشنهای مربوط به پیامک و آلارمها برای مواقع اضطراری را فعال نگهدارید.
برای ترک اعتیاد و وابستگی به تلفن همراه میتوانید با قطع نوتیفیکیشنها، یک قدم مثبت بردارید.
هنگام خواب گوشی را از خود دور نگهدارید
خیلی از مردم از هنگامی که به رختخواب میروند، تازه شروع به استفاده از گوشی موبایل میکنند! اگر به دنبال ترک اعتیاد به تلفن همراه هستید، از انجام این کار خودداری کنید. اگر از گوشی خود به عنوان زنگ برای بیدار شدن استفاده میکنید، میتوانید آن را با یک ساعت زنگدار جایگزین کنید. اگر گوشی هنگام خواب کنار شما باشد، در صورت دریافت پیام به سراغ آن میروید و پس از آن، شبکههای اجتماعی را چک میکنید. بجای این کار میتوانید در رختخواب کتاب بخوانید تا خوابتان ببرد.
سایر کارهایی که میتوانید انجام دهید:
در استفاده از تلفن همراه برای خود محدودیت ایجاد کنید. برنامههای غیر ضروری را حذف کنید.
در لحظه و مکان حاضر باشید
متأسفانه بعضیها خودشان جایی هستند و فکرشان جایی دیگر و یا گمان میکنند که لازم است حتماً در هر جا و هر زمان و تحت هر شرایطی در دسترس و در ارتباط با دیگران باشند. خوب، چنین چیزی مثلاً اگر در صف خرید هستید اشکالی ندارد اما هنگام صحبت با دوست یا ضمن کار، نیاز به توجه و تمرکز و یا ارتباط رو در رو دارید. گاهی تماسهای تلفنی یا گوش به زنگ بودنِ مداوم، باعث اضطراب و عدم حضور ما در لحظه میشود. در این شرایط، خود را ملزم کنید که تلفن را خاموش و یا حداقل از جلوی چشم دور سازید. این کار نه تنها برای ترک عادت شما خوب است بلکه احترام و تقدیر دیگران را هم جلب میکند.
فناوری برای ماست، و نه بر عکس
اگر فناوری کنترل زندگی را به دست گرفته، برای ما تنش و استرس درست کرده، و یا ما را دچار مشکل مالی کرده، باید در رابطهی خودمان با فناوری تجدید نظر کنیم. این فناوری است که باید در خدمت ما باشد و نه برعکس. اگر می بینید چنین نیست تأمل و مروری کنید و دوباره کنترل را به دست گیرید. برای تمرین می توانید موبایل تان را در زمانهایی از روز به کناری بگذارید.
وابستگی به تلفن همراه نباید به کار، وضعیت مالی و روابط شما لطمه بزند، برای شما و سایرین خطر و تصادف درست کند و یا خواب و آرامش تان را سلب کند.
اگر به رغم همهی توصیه های فوق، هنوز با گوشی خود مشکل دارید و قادر به کنترل استفاده از آن نیستید، حتماً از حضور یک مشاور و روان درمانگر بهره بگیرید.
منبع: فرود حمیدیان، (1387)، اعتیاد به اینترنت و موبایل (بررسی عوارض وابستگی به اینترنت، موبایل و بازی های کامپیوتری)، تهران: نشر قطره، چاپ دوم.