بعد از ترک الکل چه اتفاقی در بدن می‌افتد؟

الکل یک ماده روان‌گردان است که هشیاری فرد را تغییر داده و درک و رفتار را دگرگون می‌سازد. نوشیدن مشروب تسکینی موقت برای ذهن آشفته است و به فراموشی مشکلات و دغدغه‌های روزمره کمک می‌کند. اما در بلند مدت بدن انسان بهای سنگینی برای این لذت موقت می‌پردازد، به ویژه اگر به نوشیدن الکل اعتیاد داشته باشید. 

اگر مصرف مشروب شما کم باشد هنگام قطع مصرف علائم خفیفی خواهید داشت. اما اگر سال‌های زیادی الکل مصرف کرده باشید یا مقدار مصرف شما زیاد باشد، ممکن است هنگام قطع نوشیدنی خود، به مشکلات روحی و جسمی دچار شوید. علائم ترک الکل می‌تواند از خفیف تا جدی متغیر باشد.

پس از ترک نوشیدنی مورد علاقه خود، تقریبا دو هفته طول می‌کشد تا بدن به طور کامل سم زدایی الکل را انجام دهد. افراد در این دوره حساس، کاهش انرژی، اختلال در خواب، احساس خشم و پرخاشگری، اضطراب، افسردگی، بی‌ثباتی هیجانی، اختلال تمرکز و تفکر،  لرزش و پرش اندام‌ها، بی‌‌اشــتهایی و کاهش میل جنسی را تجربه می‌کنند.

اگر اعتیاد به الکل شدید باشد، ترك الكل به صورت خودسرانه خطرناك است. چرا كه اعتياد به الكل يا الكليسم باعث وابستگي شديد جسماني شده و ترك ناگهاني آن ممکن است موجب تشنج و حتي مرگ ‌شود. به مشروب‌خورهای قهار توصیه می‌شود دوره سم‌زدایی را زیر نظر پزشک متخصص یا کلینیک معتبر ترک اعتیاد انجام دهند.

کنار گذاشتن الکل فوق‌العاده عالی است. ترک الکل می‌تواند از ضررهای بیشتر به بدن و مغز جلوگیری کرده و زندگی و روابط شما با دیگران را بهتر کند. اما پس از ترک الکل چه اتفاقی در بدن رخ می‌دهد، موضوعی است که مجله اعتیاد در این گزارش بررسی می‌کند.

فردی که علائم شدید ترک الکل را تجربه می‌کند ممکن است وارد مرحله‌ی هذیان ترک الکل شود: بیمار نسبت به رفتار خود کنترل ندارد و رفتارهای انتحاری و غیر منتظره‌ای چون اعمال تهاجمی و پرخاشگرانه یا انتحاری از خود نشان می‌دهد که هم برای خودش و هم دیگران خطرناک است

شروع ترک الکل

فقط شش ساعت پس از قطع مصرف، نشانه‌های روند ترک الکل پدیدار می‌شوند. افزایش تعریق و دمای بدن، فشار خون و ضربان قلب افزایش یافته، لرزش، بی‌خوابی و اضطراب از جمله این نشانه‌ها هستند. همچنین، در صورتی که فرد اعتیاد شدید به الکل داشته باشد می‌تواند تشنج و هذیان‌گویی را نیز تجربه کند.

علائم ترک الکل چه هستند؟

– بعد از ۶ ساعت

علائم خفیف ترک معمولا ۶ ساعت بعد از مصرف ‌آخر شروع می‌شود. اگر مصرف مشروب شخص زیاد بوده، احتمال تشنج وجود دارد.

– بین ۱۲ الی ۲۴ ساعت

تعداد کمی از افراد در این مرحله ممکن است «توهم» را تجربه کنند. شخص صداها و یا تصاویر غیرواقعی را میشنود یا میبیند. این نشانه‌ها می‌توانند ترسناک باشند اما پزشکان این عارضه را جدی نمی‌دانند.

– بین ۲۴ الی ۴۸ ساعت

علائم ترک در این مرحله همچنان نیز ادامه دارند. شخص علائمی مانند تعریق، سردرد، لرزش دست و بدن و ناراحتی معده را تجربه می‌کند.این ناراحتی‌ها معمولاً پس از چهار تا پنج روز کاهش پیدا می‌کنند.

– بین ۴۸ الی ۷۲ ساعت

برخی از افراد علائم شدید ترک الکل را تجربه می‌کنند که پزشکان معمولا آن را هذیان ترک الکل (DTs) می‌نامند. فردی که علائم شدید ترک الکل را تجربه می‌کند معمولا ضربان قلب شدید، تشنج یا دمای بدن بسیار بالا را تجربه می‌کند. در مرحله‌ی هذیان ترک الکل، بیمار نسبت به رفتار خود کنترل ندارد و رفتارهای انتحاری و غیر منتظره‌ای چون اعمال تهاجمی و پرخاشگرانه یا انتحاری از خود نشان می‌دهد که هم برای خودش و هم دیگران خطرناک است. در این صورت حتما توصیه می‌کنیم به پزشک متخصص مراجعه شود.

– بعد از ۷۲ ساعت

طی ۷۲ ساعت علائم ترک در بدترین حالت خود قرار می‌گیرد. در موارد نادر علائم ترک می‌تواند یک ماه طول بکشد. علائم در این مدت شامل افزایش تپش قلب و توهمات درباره چیزهایی است که وجود خارجی ندارند.

اگر مصرف مشروب شما کم باشد هنگام قطع مصرف علائم خفیفی خواهید داشت. اما اگر زیادی الکل مصرف کرده باشید افزایش تعریق، فشار خون، لرزش، بی‌خوابی و اضطراب به سراغ شما خواهد آمد

فواید ترک الکل

زندگی بدون نوشیدن مشروب و مستی، به معنای داشتن وقت بیشتر برای کشف مجدد و پی بردن به احساسات خود و ساختن یک زندگی جدید و بهتر است. ترک الکل علاوه بر کاهش خطر ابتلا به سرطان، مشکلات قلبی، از بین رفتن حافظه و چاقی مفرط، در بهبود کیفیت زندگی و آرامش روحی نیز موثر است. 

پژوهش‌های علمی در زمینه تاثیر الکل بر خواب نشان داده که اگرچه در ابتدا، الکل در به خواب رفتن سریع‌تر و عمیق‌تر افراد نقش دارد، اما پس از مدتی به کاهش کیفیت خواب منجر می‌شود. با ترک الکل، بار دیگر بهبود در شرایط خواب خود را تجربه خواهید کرد.

ترک الکل در منزل

ترک الکل در منزل و بدون نظارت پزشک هم امکان پذیر است ولی نیاز به احتیاط بیشتر دارد. ترک الکل در منزل برای افرادی که علائم خفیف ترک الکل را تجربه می‌کنند آسان‌تر است اما افرادی که در هنگام ترک دچار علائمی مانند لرز، هذیان و یا سردرگمی می‌شوند بهتر است تحت نظارت پزشک یا کلینیک تخصصی برای ترک اقدام کنند.

برای جلوگیری از علائم شدید ترک الکل، باید به آرامی مصرف الکل را کاهش دهید. ترک الکل به صورت کاهش مصرف ممکن است زمان بیشتری نیاز داشته باشد اما از بروز مشکلات بهداشتی و عوارض احتمالی جلوگیری می‌کند. لکن ترک اعتیاد برای افرادی که به بیماری الکلیسم دچار هستند بدون درمان‌های تخصصی بعید و غیرممکن است و افراد برای ترک آن نیاز به گروه‌های حمایتی مانند الکلی‌های گمنام دارند. علاوه بر آن، سم زدایی تحت نظارت پزشکی و توانبخشی حرفه‌ای در حفظ هوشیاری طولانی مدت افراد موثر است.