باورهای غلط در مورد اعتياد به مواد مخدر
باورهای غلطی که زندگی را دود میکند
از رایجترین باورهای غلط در مورد اعتياد به مواد مخدر این است که بعضی مصرف کنندگان فکر میکنند ماری جوانا یا گُل اعتیادآور نیست، تریاک یک ماده طبیعی و سنتی است، پس عوارض ندارد! شیشه باعث بالا رفتن توانایی یادگیری و بهبود تمرکز میشود!
تجربه نشان داده است كه بيشتر افرادي كه بعدها به معتادان خياباني تبديل شدهاند، بار اول در يك مهماني برای تفریح يا براي فرار از يك شرايط خاص مواد مخدر مصرف كردهاند، بنابراين استفاده از مواد مخدر در هيچ شرايطي و به هيچ دليلي مجاز نيست. اعتياد مربوط به يك قشر خاص، سن خاص، جنسيت خاص نيست. هر كس مواد مخدر مصرف كند در خطر تبديل شدن به يك معتاد قراردارد. بنابراين اين يك تصور غلط است كه كسي گمان كند مصرف مواد مخدر او را معتاد نميكند.
شبکههای تولید و توزیع مواد در جامعه حضوری پررنگ دارند و تبلیغات وسیعی به راه میاندازند تا با ایجاد باورهای غلط در افکار عمومی به هدف اصلی خود یعنی رونق مصرف مواد برسند؛ باورهای غلطی که شاید ویرانکنندهتر از صدها بمب اتم باشد.
باورهای غلط در مورد اعتياد به مواد مخدر
1- با يك بار مصرف مواد كسي معتاد نميشود!
تحقيقات نشان داده است مواد اعتيادآور به محض ورود به سيستم عصبي، حتي براي بار اول، برخي مراكز ترشح كننده دوپامين را در مغز خاموش ميكنند. تصاوير MRI رنگي از مغز معتادان و مقايسه آن با افراد سالم نشان ميدهد كه افراد سالم، مغزي درخشنده با رنگهاي متنوع دارند اما افراد معتاد از يك مغز خاموش با تصويري سياه و تيره برخوردارند. علت اين مسئله همان قطع ترشح دوپامين و ساير واسطههاي شيميايي در مغز است. افراد مصرف كننده با وسوسه به دنبال جايگزيني براي همان واسطههاي از دست رفته هستند و اين بيقراري و ميل به مصرف تا زمان مصرف مجدد ادامه مييابد كه اين زمينههاي اوليه اعتياد است. پس ميتوان گفت: آري، حتي يك بار مصرف مواد مخدر نيز اعتياد آور است.
در مدارس باید با آموزش صحیح و دقیق درباره اعتیاد و انواع مواد مخدر، با باورهای غلط در مورد اعتياد مبارزه کرد.
2- ترک اعتیاد بسیار راحت است!
اعتياد درمان پذير است. مجله اعتیاد در مقالههای مختلف بهترین روشهای ترک اعتیاد را بررسی کرده است. اما ترک اعتیاد ساده نیست و علاوه بر تمایل نیاز به عوامل مختلفی دارد و احتمال عود در اين بيماري بسيار بالاست. بهترین کار جلوگیری از معتاد شدن و یادگیری قدرت نه گفتن است.
3- مصرف تفنني مواد مخدر كسي را معتاد نميكند!
بسياري از جوانان كه مصرف مواد را آغاز ميكنند بر اين باورند كه مصرف تفنني منجر به اعتياد نميشود و گمان ميكنند ميتوانند سالها مواد را مصرف كنند و خوب و سرحال باقي بمانند. همين طرز تفكر و باور غلط، زمينه ساز اعتياد است و بسيارند معتاداني كه سالهاست مواد مصرف ميكنند و شدت اعتيادشان افزايش يافته اما خود را معتاد نميدانند. اگر بتوانيد جواب اين سئوال را بدهيد، ميتوانيد ريشههاي اين باور غلط را نيز بشناسيد. سئوال اين است: همه مي دانند اعتياد بد است اما چرا جوانان معتاد ميشوند؟ مشكل اينجاست كه جوانان مصرف كننده گمان ميكنند معتاد نيستند يا به نيت اعتياد مواد را آغاز نكردهاند و اين مصرف تنها جنبه تفنن دارد.
این یکی از باورهای غلط در مورد اعتياد است که باعث دردسر میشود.
4- مواد اعتياد آور براي افراد بالاي ۵۰ سال ضرر ندارد و مفيد است!
اين تصور باطل كه مواد مخدر مانند ترياك، فرد را جوان نگه ميدارد، قند خون و فشار بالاي خون را درمان ميكند، زمان روابط زناشويي را به تأخير مياندازد و تقويت كننده قواي جنسي است پايه علمي و درستي ندارد. چه بسيارند افرادي كه مصرف اين مواد در روابط زناشويي دچار مشكل شديد هستند. معتادان فراواني هستند كه به دنبال سكته مغزي با قند خون بالا و فشار شديد خون در بيمارستانها بستري شدهاند. شايد در مصارف اوليه، مقداري قند خون يا فشار خون افت پيدا كند اما به ياد داشته باشيم كه اين مواد درمان محسوب نميشوند. چه بسا كه نوشيدن مقادير زيادي آبليمو نيز فشار خون را كاهش دهد، آيا مي توان به يك بيمار قلبي تا آخر عمر براي درمان فشار خون وي آبليمو داد؟ بايد دانست كه مواد مخدر براي هيچ بيماري درمان نيست.
انسان موجود كنجكاوي است كه در مواجه با هر رويداد و اتفاق جديدي به دنبال كشف آن است، اما بايد مهارتها و آگاهيهاي خود را افزايش دهد، چرا كه باورهاي واقعي درباره پديدهها متفاوت است و تجربه برخي ازاين كنجكاويها به اندازهاي مخرب و ويرانگر است كه راه بازگشت ندارد؛ «اعتياد» يكي از اين كنجكاويها و البته يك پديده شوم اجتماعي است که به لحاظ سني نوجوانان و جوانان نسبت به آن كنجاوي بيشتر دارند.
در مجله اعتیاد بیشتر بخوانید
ترک اعتیاد فوری تنها یک فریب است
داروی گیاهی مناسب برای ترک اعتیاد نداریم!
5- بايد هر چيز را در زندگي يك بار تجربه كرد!
برخي افراد بر اين باورند كه هر خطري ارزش يكبار تجربه كردن را دارد. حال بايد از آنان پرسيد كه اگر سوزني آغشته به ويروس هپاتيتB يا ايدز داشته باشيم، حاضرند آن را يك بار وارد بدن خود كنند؟ آيا اين افراد حاضرند با يك فرد مبتلا به آنفولانزاي خوكي يك بار روبوسي كنند؟ خطر اعتياد آوري مواد مخدر نيز كمتر از مثالهاي ياد شده نيست. پس نميتوان هر خطري را تجربه كرد. اين عقل انسان است كه با توجه به شرايط و در نظر گرفتن ميزان خطر موجود، تعيين خواهد كرد كه اقدامي انجام بشود يا نه. پس اگر آن عقل سليم وجود داشته باشد، بايد بدانيم كه حتي يك بار مصرف مواد مخدر اعتياد اور است و مصرف آن دستاوردي جز اعتياد براي فرد به همراه ندارد.
6- معتاداني وجود دارند كه كارتن خواب و بيچاره نشدهاند و حتي برخي از آنان از نظر اقتصادي و اجتماعي جايگاه خوبي دارند!
بايد بدانيم هر فرد معتاد در هر جايگاهي كه قرار گرفته است، اگر معتاد نبود در جايگاهي صدها برابر بهتر قرار داشت. اگر معتادي را ميشناسيد كه يك فروشگاه دارد، بدانيد اگر معتاد نبود پنج فروشگاه داشت. مواد موجود در بازار ناخالصي بسياري مانند پودر استخوان، خاك، فضولات حيواني، پودر سمي سرب و لوله بازكن و … دارند، پس كسي كه اين مواد را مصرف میکند به طور قطع آدم سالمي نيست. بايد بدانيم، مواد مخدر در زندگي هر انساني نقش ترمز و بازدارنده از موفقيت را دارد. تجربه نشان داده است كه هيچ كس با مصرف مواد مخدر حتي يك پله نيز بالا نرفته است.
7– مصرف مواد باعث بالا رفتن اعتماد به نفس مي شود.
عزت نفس پایین و خودكمبينيها سبب ميشود تا افراد جهت مقابله با آنچه كه هست و مورد پسند نيست مواد مصرف كنند تا به اين تفكر دست يابند كه قدرت زيادي دارند. بعضی از مواد مخدر، اعتماد به نفس كاذب ايجاد ميكند و باعث ميشود ميل به مصرف بالا رود و با مصرف بیشتر مواد درمان سختتر ميشود.
در پایان…
هدف از این مقاله مجله اعتیاد این بود که یادآور شویم در بین نوجوانان و جوانان در مورد بلای خانمانسوز اعتیاد باورهای غلطی وجود دارد که کاملا اشتباه است. آموزشگاهها و خانوادهها باید در آگاه سازی فرزندان خود در مورد این باورهای غلط در مورد اعتیاد کوشا باشند. باید با مطرح کردن پدیده اعتیاد و خطرات و پیامدهای منفی آن، از اعتیاد فرزندان خود پیشگیری کنند. بهترین راه برای مبارزه با اعتیاد، جلوگیری از اولین مصرف است.