اعتیاد به عشق و رابطه جنسی

اعتیاد به عشق و روابط عاطفی، برخلاف نام ملایمش، می‌تواند از جمله مخرب‌ترین و مضرترین اشکال اعتیاد باشد. کسانی که به نوعی معتاد عشق می‌شوند تمام لحظه‌های زندگی خود را با ناامیدی و ترس سپری می‌کنند. همواره با ناکامی، هراس از عدم پذیرش، دردهای احساسی، و تجربیات ناآشنا و غیرملموس همراه هستند. اعتیاد به عشق و رابطه جنسی باعث می‌شود افراد به توانایی‌های فردی خود اعتقاد نداشته باشند. آن‌ها احساس می‌کنند که هیچ‌گاه نمی‌توانند از طرف مقابل عشقی که درخورشان باشد را در حد مطلوب دریافت نمایند. آنها همچنان می‌نشینند و منتظر عشق می‌مانند و متاسفانه کمتر اتفاق می‌افتد که در زندگی خود عشق حقیقی را تجربه کنند.

اعتیاد جنسی (sex addiction) نیز مانند سایر عادات وسواسی پی‌آمد‌های خاص خود را به همراه دارد: یک ناهنجاری مخرب که آثار منفی آن بر روی کلیه عملکردهای نرمال زندگی سایه می‌افکند و انگیزه و اراده فرد را به طور کامل نابود می‌سازد.

اعتیاد به عشق چیست؟

معتادان جنسی توانایی کنترل و یا به تعویق انداختن احساسات و رفتارهای جنسی خود را از دست می‌دهند. در این افراد نیاز به رضایت جنسی جای نیاز به صمیمت را می‌گیرد و شهوت اولویت اول را به خود اختصاص داده و سایر ارکان مهم زندگی نظیر ارتباطات خانوادگی، فامیلی و دوستانه، مسائل شغلی و به تدریج سلامت فردی و ایمنی شخصی به کلی اهمیت خود را از دست می‌دهد.

آنها حاضرند هر کاری انجام دهند تا نیاز خود را برآورده سازند، اما پس از انجام عمل دچار شرم و پشیمانی، ناامیدی و پریشانی می‌شوند.

معتادان معتقدند که این معضل بزرگ به واسطه اجبار و التزام حاکم بر جو زندگیشان به آنها تحمیل شده است و از نظر روحی به جایی می‌رسند که برخلاف رویکردهای اجتماعی عمل کرده و رفتارهای جامعه ستیز از خود بروز می‌دهند. معمولاً (نه همیشه) اعتیاد پس از مدتی با وابستگی جسمی شدید همراه می‌شود.

در این زمان فرد خواست و اراده‌ی خویش را از دست می‌دهد، همه تلاش‌هایش نتیجه معکوس می‌دهند و به همین دلیل برای درپوش گذاشتن بر روی آلام فردی دوز رفتارهای مخرب خود را افزایش داده و به مثابه آن تاثیرات مخرب بیشتری را نیز به جان می‌خرد. اما انجام این کار هم دیگر برایش آن تاثیر ابتدایی را ندارد ولی آز آنجایی که در وهله اول از نظر ذهنی و بعد از نظر روانی به آن کار اعتیاد پیدا کرده نمی‌تواند از آن دست کشیده و ترکش کند.

علائم اعتیاد به عشق

–          وسواس و از پادرآمدن

–          جلوگیری از بروز احساسات واقعی

–          اجتناب از هر گونه تغییر

–          فقدان صمیمیت واقعی

–          وابستگی بیش از حد

–          خواستار وقف کامل طرف مقابل

این افراد تنها در صورت اینکه توسط افراد دیگر دوست داشته شوند و تایید شوند، احساس خوبی نسبت به خودشان دارند.  معتادان عشق معمولا سعی بر کنترل طرف مقابل می نمایند.

افرادی که دچار اعتیاد جنسی هستند نیز علائم زیر را تجربه می‌کنند:

–         خیال پردازی: توهم‌های جنسی و تصور موقعیت‌های جنسی که سبب افزایش انگیزه می‌شود.

–         عادت کردن: مبنا قرار دادن یک عمل خاص و تکرار آن به صورت پی در پی

–         اجباری ساختن: برقراری دائمی ارتباط جنسی بدون در نظر گرفتن عواقب منفی و بدون داشتن هیچ گونه میلی برای متوقف ساختن آن.

–          ناامیدی: احساس گناه یا خجالت در کنترل احساسات و یا رفتار مخرب

–          سایر مشکلات رفتاری به ویژه اعتیاد ذهنی و اختلالات تغذیه‌ای

در مجله اعتیاد بیشتر بخوانید

هشت نشانه اعتیاد جنسی که باید بدانید

دروغ، فریبکاری و هرز‌گی؛ اعتیاد جنسی و بهبودی

انواع اعتیاد به عشق

افرادی که درگیر اعتیاد به عشق می‌شوند، معمولاً از ۴ الگو پیروی می‌کنند:

معتاد به عشق وسواسی-اجباری

معتاد به عشق وابسته

معتاد به عشق خودشیفته

معتاد به عشق دوسوگرا

مشکل نوع اول یعنی معتاد به عشق وسواسی جدایی از شریک زندگی‌شان است.

گروه بعد، یعنی افراد معتاد به عشق وابسته از شریک زندگی خود به عنوان منبع عزت‌نفس و ارزشمندی استفاده می‌کنند. آن‌ها به هر دلیل سعی میکنند شریک زندگی خود را خوشحال کنند، به این امید که از طرف او تأیید و اعتبار بگیرند.

اگر شریک عاطفی این افراد فردی وابسته باشد، ممکن است این مسأله در اوایل رابطه مشکلی ایجاد نکند، اما اگر شریک آن‌ها به دنبال فردی بگردد که از نظر عاطفی مستقل‌تر باشد، طبیعتاً رنجش‌هایی می‌تواند ایجاد شود.

در اعتیاد به عشق وابسته، وابستگی شدیدی بین فرد و شریک زندگی‌اش وجود دارد. معتادان به عشق از شریک زندگی انتظار دارند که به آن‌ها هدف بدهد، اما در دراز مدت هیچ وقت نمی‌توانند عشق را از شریک زندگی خود دریافت کنند و این امر باعث ایجاد یک شکاف عمیق بین آن‌ها می‌شود.

معتادان به عشق خودشیفته، در روابطشان خود را در موقعیتی قدرتمند قرار می‌دهند. آن‌ها در واقع شریک زندگی خود را استثمار می‌کنند و از آن‌ها به عنوان منبع کسب توجه، تقویت اعتماد به نفس، فردی فرمان‌بردار و مطیع استفاده می‌کنند.

علاوه بر این، آن‌ها می‌توانند با نادیده گرفتن شریک زندگی خود و رفتار خودخواهانه، به شدت با شریک زندگی خود بدرفتاری کنند. با وجود این، بین آن‌ها و شریک زندگی‌شان وابستگی وجود دارد.

در نهایت، معتاد به عشق دوسوگرا کسی است که از صمیمیت واقعی اجتناب می‌کند. آن‌ها از آن دسته افرادی هستند که هیچ‌گاه عشق‌های گذشته برای آن‌ها تمام نمی‌شود، معمولاً درگیر روابط یک طرفه (عشق نافرجام) می‌شوند و می‌توانند روابط خود را به راحتی خراب کنند.

افراد مبتلا به هر یک از این الگوهای اعتیاد به عشق می‌توانند از رابطه جنسی برای حفظ وابستگی‌های ناسالم، دروغ گفتن، دست‌کاری، برجسته‌نمایی دروغین روابط گذشته یا حتی تهدید شریک زندگی‌شان در صورت تصمیم به ترک رابطه استفاده کنند.

دلایل اعتیاد به عشق

اصولاً رشد و پرورش افرادی که معتاد به عشق می‌شوند در دوره‌های قبلی زندگیشان به صورت ناخوشایند متوقف شده است. این افراد خود را سرخورده می‌پندارند و هیچ امیدی به یافتن عشق حقیقی در زندگی ندارند. به طور مشابه کسانی که به سکس معتاد می‌شوند جزء آن دسته از افرادی هستند که در دوران کودکی مورد توجه والدین و اطرافیان خود قرار نمی‌گرفته‌اند و دائماً آزار و اذیت می‌شدند. باید گفت که والدین این افراد نیز در گذشته به گونه‌ای قربانی آسیب‌های شدید جنسی بوده‌اند.

استرس نیز نقش بسزایی در تقویت و تهییج رفتا‌های وسواسی دارد و در این مورد خاص نیاز فرد معتاد به خیال پردازی را دو چندان می‌کند.

فنیلتیلامین (PEA) یک نوع ماده شیمیایی است که وجود آن در مغز شور و نشاط و هیجان افراد را افزایش می‌دهد. افراد معتاد به عشق با عشق ورزیدن نادرست، حس شیفتگی و شیدایی خود را افزایش می‌دهند و خوشحالی و برانگیختگی کاذب در بدن خود ایجاد می‌نمایند.

معتادان به عشق و معتادان جنسی نیازمند تحریک های فیزیکی و روانی می‌شوند که نشئت گرفته از کم و زیاد شدن میزانPEA و استرسی که بر روی انتقال دهنده های عصبی است می‌باشد.

راه درمان اعتیاد به عشق

اولین مرحله از درمان این است که تشخیص دهید دچار یک چنین عارضه‌ای شده‌اید. باید نگاه دقیقی به رفتار فردی و مشکلاتی که به مثابه آن برای خود ایجاد می کنید – مشکلات احساسی، جسمانی، و یا اقتصادی- داشته باشید.

اگر احساس می‌کنید که درگیر یک ارتباط عاشقانه ی اعتیادآور شده‌اید حتماً باید به دنبال کمک گرفتن از کارشناسان حرفه‌ای باشید. مشاوره‌های روانشناسی برای کسانیکه به طور مستقیم و یا غیر مستقیم دچار چنین عارضه‌ای هستند پیشنهاد می‌شود.

درمان باید حداقل چند مورد از موارد زیر را در بر بگیرد:

قطع مصرف دخانیات و مشروبات الکلی

بازسازی روابط

مدیریت استرس

کمک به خویشتن

در اختلال اعتیاد جنسی نیز اغلب افراد دچار یک دور تسلسل می‌شوند و هر چه تلاش می‌کنند قادر به متوقف ساختن آداب ضد ارزشی خود نیستند. در طول دوره ترک حتماً این سه مورد باید مورد توجه قرار بگیرد:

دلیل برقراری رابطه جنسی

قضاوت فردی

رفتارهای بازدارنده

رفتارهای فرد معتاد در حین درمان تاثیر پذیر از موارد زیر هستند:

محیط درمانی

همکاری اطرافیان

فعالیت‌های گروهی

کسب آگاهی

کمک به خویشتن

قرار گرفتن در محیطی که بتوان مراحل درمان را به راحتی طی کرد از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. افراد باید بتوانند رفتارهای خود را بدون وجود هیچ گونه ترسی به دقت ارزیابی نموده و اطمینان داشته باشند که اطرافیانشان با آنها حس همدردی می‌کنند و برایشان ارزش و اهمیت قائل هستند.

ضمن گفتگو با کارشناسان و مشاوران مشکل به صورت ریشه‌ای تشخیص داده می‌شود و بعد یک برنامه زمانبندی شده  برای درمان ایجاد می‌گردد.

در طول این بازه فعالیت‌های فردی شخص زیر ذره‌بین برده می‌شود و هر مانعی از سر راه درمان برداشته می‌شود. مشاور ارتباط نزدیکی را با بیمار برقرار می‌کند و سپس یک برنامه درمانی مدون تهیه نموده و هر تغییری که لازم باشد بعداً در آن اعمال می‌کند.