اختلال روحی منجر به اعتیاد میشود
بررسی رابطه میان اعتیاد و بیماری روانی
اضطراب، افسردگی، اعتیاد به الکل یا مواد مخدر، اینها همه اختلال روحیاند. اگر به اطرافمان با دقت بیشتری نگاه کنیم، متوجه گونههای مختلف اختلال روحی یا بیماریهای روانی میشویم. آمارها میگویند هر سال چهل و چهار درصد امریکاییها دچار اختلال روحی میشوند. اختلالات روان پریشی گروهی از بیماریهای جدی هستند که بر روی ذهن تاثیر میگذارند. این بیماریها فکر کردن، قضاوت، پاسخهای عاطفی، ارتباط موثر، درک واقعیت و رفتار درست را برای فرد سخت میکنند.
اما آیا میدانستید که بین اعتیاد و بیماری روحی رابطهای وجود دارد؟ «مجله اعتیاد» رابطه اعتیاد و اختلال روحی را بررسی میکند.
دستکم نُه میلیون نفر تنها در امریکا به همایندی مرضی، یعنی بیماری روحی و سوءمصرف مواد به طور همزمان، دچارند. و بسیاری تحت درمان قرار نمیگیرند. آمار اداره خدمات بهداشت روحی و سوءمصرف مواد امریکا میگوید تنها هفت درصد این جمعیت پی درمان هر دو اختلال میروند. چرا؟ چون خجالت میکشند، یا ترس از آبرو و بدنامی دارند یا پزشک متخصص اختلالشان را درست تشخیص نداده است. بسیاری هم در سکوت از اختلالهای همزمان رنج میبرند.
رابطه اعتیاد و اختلال روحی
دکتر ایندرا سیدامبای، پزشک و پایهگذار مرکز درمان شبکهای (the Center for Network Therapy)، میگوید: «همزمانی اختلالات روحی و سوءمصرف مواد اتفاق رایجی است. در واقع، اگر فرد در نوجوانی یا دوران بلوغ از بیماری روحی رنج ببرد، احتمال اینکه در آینده به سوءمصرف مواد دچار شود، خیلی زیاد است. تقریباً پنجاه درصد کسانی که با اختلال روحی مواجهند، از سوءمصرف مواد هم رنج میبرند. البته، توجه به این نکته بسیار مهم است که با وجود ارتباط قوی میان اعتیاد به مواد مخدر و اختلال روحی، سوءمصرف مواد معمولاً منجر به اختلال روحی نمیشود. بیشتر برعکس است.»
دکتر سیدامبای میگوید: «بسیاری از افرادی که دچار مشکلات روحی هستند، برای خوددرمانی سراغ مصرف مواد یا الکل میروند. روی سی درصد از افرادی که از اختلالات افسردگی عمده رنج میبرند، اصلاً داروهای ضدافسردگی جواب نمیدهد و بسیاری به همین خاطر، برای مقابله با افسردگی به الکل یا دراگ پناه میبرند.»
اما این تنها دلیل گرایش به الکل و مواد نیست؛ بعضی شواهد نشان میدهد که اعتیاد و بیماریهای روحی در نتیجه نقص مغزی یا تجربه آسیب روحی در کودکی پدیدار میشود.
میان نشانههای بیماری روحی و اعتیاد هم شباهتهایی وجود دارد. به گفته دکتر سیدامبای، اعتیاد با خودش تغییرات رفتاری، فیزیکی و اجتماعی به همراه میآورد. بسیاری در کار یا تحصیل افت میکنند. بسیاری از معتادان منزوی میشوند و دست به رفتارهای خطرناک میزنند، میل به غذا و خوابشان دچار اختلال میشود. بالا و پایین رفتن خلقوخو هم بسیار متداول است.
در مجله اعتیاد بیشتر بخوانید
با دلایل روانی اعتیاد آشنا شوید
هیچکس نباید با اعتیاد، اضطراب و افسردگی به تنهایی مبارزه کند
روایت پنج الکلی سابق از رابطه افسردگی و مشروب و عوارض آن
نشانههای اختلال روحی
از جمله تغییرات فیزیکی در فرد معتاد میتوان به لباس پوشیدن نامناسب (مثلاً آستینبلند پوشیدن در تابستان)، کاهش یا اضافهوزن ناگهانی، ظاهر درهمریخته، رعشه، لکنت زبان و اختلالات حرکتی اشاره کرد. تغییر دوستان، فاصله گرفتن از تفریح و سرگرمی و مشکلات مالی هم چند نمونه از تغییراتی است که در زندگی اجتماعی فرد معتاد به وجود میآید.
اختلالهای روحی، از سوی دیگر، نشانههای زیادی را شامل میشود؛ از جمله اندوه، بیتفاوتی، کجخلقی، بیقراری، عدم تمرکز و احساس دائمی نگرانی و عصبی. با این حال، بسیاری از نشانههای اعتیاد و بیماری روحی با هم یکی است.
دکتر سیدامبای میگوید: «تغییرات خلقوخو، احساس ناامیدی، تغییر اشتها و وزن، افکار رقابتی، کارهای خطرناک کردن و خودبزرگبینی نشانه اختلال روحی است.» و بسیاری از افرادی که با بیماری روحی زندگی میکنند، تحصیلات، کار و زندگی اجتماعیشان تحت تأثیر قرار میگیرد.
اما آنها که با هر دو اختلال دست و پنجه نرم میکنند، ناامید نباشند. بیماریهایشان درمان میشود. هم اعتیاد و هم اختلال روحی. شما تنها نیستید.
به گفته دکتر سیدامبای، از آنجا که ثابت شده است اختلالات روحی احتمال سوءمصرف مواد در آینده را بالا میبرد، اختلالات روحی باید خیلی زود درمان شوند. مثلاً از طریق گفتاردرمانی و مصرف دارو به طور همزمان. برای درمان اعتیاد، اول اختلالات روحی باید کاملاً درمان شود. اگر درمان نشود یا نصفهنیمه و دیر درمان شود، میتواند دوباره منجر به سوءمصرف مواد شود.
خبر خوب این است که این دو اختلال را میتوان (و بهتر است که) به طور همزمان درمان کرد و بیماران معمولاً وقتی چنین میکنند و درمان ترکیبی میشوند، نتایج بسیار خوبی میگیرند. طبعاً راه دراز و دشواری است اما به نتیجهاش، که تولد خودِ سالم و شاد شماست، میارزد.
ترجمه مجله اعتیاد: آزاده اتحاد