سلنا گومزِ خواننده: دوری از اینترنت زندگیام را دگرگون کرد
گومز در شبکههای اجتماعی پانصد میلیون دنبالکننده دارد
تحریریه اعتیاد
سلنا گومزِ خواننده به تازگی افشا کرد که بیش از چهار سال است دیگر از اینترنت استفاده نمیکند! این افشاگری بسیاری را غافلگیر کرد و این پرسش را در ذهنشان به وجود آورد که چطور میشود چهار سال را بدون اینترنت گذراند؟ در دنیای دیجیتالی امروز، بیشتر افراد حتی شاید چهار ساعت هم نتوانند بدون اینترنت دوام بیاورند، چه برسد به چهار سال. مخصوصاً این روزها که دیگر همه نه فقط یک گوشی هوشمند یا یک لپتاپ بلکه چندین گجت و دستگاه دارند که همه به اینترنت وابسته هستند.
خانم گومز در پلتفرمهای مهم رسانه اجتماعی یعنی اینستاگرام، توئیتر، فیسبوک و تیکتاک، نزدیک به پانصد میلیون دنبالکننده دارد؛ دنبالکنندگانی مشترک که در تمام این پلتفرمها او را دنبال میکنند و بدین ترتیب، این سوپراستار جهانی را به یکی از سلبریتیهای جهان که بیشترین تعداد دنبالکننده را دارد، تبدیل کردهاند. اما او یک تیم دارد که محتوای صفحاتش در این پلتفرمها را مدیریت میکنند، خودش چیزی را منتشر نمیکند.
نویسنده این متن که خود پزشک است و با سلامت مغز افراد و درمان اعتیاد و بیماریهای روحی سر و کار دارد، میگوید که میتواند انگیزههای ستاره سابق دیزنی را از این کار درک کند؛ بهبود سلامت روحی. گومز در گفتوگویی با برنامه «صبح بخیر امریکا» بود که اعلام کرد: «من چهار و سال نیم است که خودم دیگر از اینترنت استفاده نمیکنم و این زندگیام را بهکل عوض کرده است؛ خوشحالترم، حضور فیزیکیام بیشتر است، با آدمهای بیشتری ارتباط برقرار میکنم. باعث شده احساس کنم عادیتر و طبیعیترم.» سلامت روحی برای همه آرزوی گومز است که به همین خاطر با مادرش مندی تیفی و دنیلا پیرسون، پایهگذار بنیاد نیوست (Newsette)، تیمی را تشکیل دادهاند و یک پلتفرم سلامت روانی جدید به نام واندرمایند (Wondermind) راه انداختهاند.
آسیبهای شبکههای اجتماعی
به گفته بیمارستان مکلین هاروارد، شبکههای اجتماعی گذرگاه پاداش مغز را تحریک به ترشح دوپامین میکنند؛ همان هورمون لذت و شادی که بر اثر فعالیتهایی که به انسان احساس خوب میدهد مثل غذا خوردن، ورزش کردن و … در مغز ترشح میشود. اصلاً این شبکهها از اساس طوری طراحی شدهاند که اعتیادآور باشند که میتواند منجر به بروز افسردگی، اضطراب و تغییرات فیزیکی در افراد شود.
دکتر استیون دلیسی، که در بنیاد بتی فورد فعالیت میکند، میگوید: «ما با اتصال و ارتباط عجین شدهایم. شبکههای اجتماعی آن مناطقی از مغز را که مسئول ارتباط انسانی است هدف قرار میدهد و ما نیاز داریم تفاوت و شباهت «ارتباط با فناوری» را با ارتباط انسانی مستقیم بدانیم.»
در مورد ترک اعتیاد سلبریتیها بیشتر بخوانید
التون جان سه دهه ترک اعتیاد را جشن گرفت
برد پیت درباره ترک اعتیاد با آنتونی هاپکینز گفتگو میکند
رابی ویلیامز خواننده بریتانیایی: بعد از الکل و مواد به غذا معتاد شدم
تأثیر مخرب شبکههای اجتماعی بر دختران به طور ویژه هشداردهنده است و پدیده تازهای هم نیست.
دکرت کندیدا فیلنک، روانشناس کودک و بزرگسال از نیویورک در این باره میگوید: «حمله و توهین به دختران و ظاهر آنها همیشه بخشی از رسانه بوده است، مدتها پیش از ظهور شبکههای اجتماعی. در نسل من مجلههایی بود که در آن تصاویری از اندامها و چهرههای دستنیافتنی وجود داشت که همهشان دائم به آدم احساس حقارت میداد.»
افرادی که به اختلالات روحی پیشزمینهای مبتلا هستند باید بسیار بیشتر از سایرین در این خصوص مراقب باشند. دکتر فینک در این خصوص توضیح میدهد: «سلنا گومز و خیلیهای دیگر شاید دلایل بسیار قانعکنندهای برای دور ماندن از پلتفرمهای دیجیتالی داشته باشند. برای دختری هم که به اختلال دوقطبی، افسردگی، اضطراب یا اختلالات تغذیه دچار است، بیشتر در معرض رسانه اجتماعی قرار گرفتن، به خصوص پلتفرم تصویرمحوری همچون اینستاگرام که ممکن است احساسات بد و منفی در او ایجاد کند، میتواند بسیار خطرناک باشد.»
قلدری سایبری
به گفته بنیاد سلامت کودک و بزرگسال لَنست، ظاهراً قلدری سایبری Cyberbullying یا آزار و اذیت مجازی بیش از همه برای دختران آسیبزاست، و بعد کمبود خواب و ورزش.
دکتر دلیسی ضمن تأیید این ادعا میگوید: «قلدری سایبری خطری بسیار جدی است و هر چه «دُز» مصرف شبکههای اجتماعی یک جوان بیشتر باشد، خطر در معرض قلدری سایبری یا سایر تأثیرات ویرانگر قرار گرفتن برای او بیشتر است.»
اینترنت در برابر شبکههای اجتماعی
در حالی که سلنا گومز به طور عمومی اعلام کرده است که از اینترنت پرهیز میکند، بسیاری از ما با رسانه اجتماعی در ارتباطیم. اینجا ضرورت دارد که دو نکته از هم تمیز داده شود. بسیاری از ما برای کار و مدرسه و دانشگاه، از پژوهش آکادمیک گرفته تا یک جستوجوی ساده در گوگل به ابزارهای آنلاین احتیاج داریم. استفاده از مرورگرهای وب برای اهداف کاری، درسی یا تفریحی از اساس آسیبزننده نیست؛ دستکم نه به همان شکلی که شبکههای اجتماعیای همچون اینستاگرام و تیکتاک که اصلاً طراحی شدهاند که اعتیادآور باشند هستند. البته با وجود تمام اینها، مصرف بیش از اندازه و افراطی اینترنت میتواند روی سلامت افراد تأثیر منفی بگذارد.
چرا افراد جوان در معرض خطر بیشتری قرار دارند
تفاوت میان سلامت روحی جوان و بزرگسال به تکامل مغز برمیگردد. به گفته دکتر دلیسی، در بلوغ که دورهای بسیار طولانی و مهم است، رشد و تکامل شبکههای عصبی مهم مغز اتفاق میافتد که از اساس بر مسیر مغزی که به سوی بزرگسالی میرود تأثیر میگذارد. این میان قشر پیشپیشانی که مسئول تصمیمگیریهای اجرایی است بسیار مهم است که تا میانههای بیست سالگی به طور کامل شکل نمیگیرد. به عبارت دیگر، بخش منطقی مغز یک فرد جوان به طور کامل تکامل نیافته است. نوجوانان اطلاعات را با آمیگدلا، بخش احساسی مغز، پردازش میکنند.
شناخت انواع گوناگون اعتیاد، از اعتیاد به مواد تا اعتیاد رفتاری
رسانه اجتماعی تماماً بد نیست
شبکههای اجتماعی به جز این مضرات، مزایایی هم دارند. پلتفرمهای دیجیتال این امکان را به افراد دادهاند که از هر طبقه، دسته و با هر ظاهری که هستند در کنار هم یکجا قرار بگیرند. این روند باعث شکلگیری جنبشهای خواهان عدالت اجتماعی متعددی همچون «من هم» شود، و همینطور اقداماتی برای گردآوری اعانه مثل «همه برای اوکراین» که اجتماعات مجازیای را به وجود آورد که جز در این حالت، هرگز امکان نداشت یکدیگر را بشناسند.
دکتر فینک این فرضیه را تأیید میکند که «ما حالا بیشمار اجتماع آنلاین داریم که افراد را به هم وصل میکنند و دروغها و کوتهفکرهایی را که رسانهها تحویل جامعه میدهند، مثل داشتن استانداردهای ظاهری بخصوص، و همینطور روایات جنسیتی و نژادی که در برابر نژادپرستی و زنگریزی قرار میگیرند، رد میکنند. همه اینها دارد به خاطر رسانههای اجتماعی اتفاق میافتد که نشان از قدرت و نفوذش دارد.»
چطور میتوانید بدون اتصال دائمی به اینترنت از آن استفاده کنید
بر خلاف سلنا گومز، شما به یک تیم تمامقد رسانه اجتماعی و روابط عمومی احتیاج ندارید که بخواهند ساعات استفاده شما از اینترنت را مدیریت کنند تا سلامت روحی و جسمیتان بهبود پیدا کند. همه ما میتوانیم قدمهای کوچک و مفید برداریم که به شکل سالمتری با اینترنت در ارتباط باشیم. اگر شما مادر یا پدر هستید میتوانید ساعات مصرف اینترنت را برای فرزند خردسال و نوجوانتان، که مغز در حال رشدش نسبت به آسیبهای محیطی حساس است، مدیریت و محدود کنید. افراد جوان باید به این توصیهها توجه داشته باشند؛ خواب کافی داشته باشید؛ ارتباط با دوستانتان را در زندگی واقعی حفظ کنید؛ از فعالیتهای ورزشی که برای سلامت جسم و روح مفید است غافل نشوید.
حکایت گومز با افراد عادی فرق دارد؛ او پدیدهای جهانی است؛ «تهدیدی» چندگانه؛ یک خواننده، بازیگر، تهیهکننده و تاجرزن. او به شدت، بهخصوص بر افراد جوان، تأثیرگذار است. وقتی حرفی میزند مردم گوش میدهد. وقتی سلبریتیهایی همچون سلنا علناً از مشکلات و پیروزیهای خود در ارتباط با اعتیاد و بیماریهای روحی حرف میزنند، تأثیر بسیار زیادی بر قبحزدایی از هر دو شرایط دارند. اگر بیماری که اعتراف میکند دوباره شروع به مصرف هروئین کرده و از این بابت شرمنده است و نمیتواند آن را با خانوادهاش در میان بگذارد، نمیتواند بهشان بگوید که ترک برایش سخت است، چون آنها درکش نمیکنند، امثال سلنا او را درک میکنند، دستکم همذاتپنداری میکنند. خانم گومز با به اشتراک گذاشتن قصه خودش و ایجاد ابزارهایی رایگان و در دسترس برای کمک به سلامت روحی افراد مانند واندرمایند، در جهان تغییر به وجود میآورد. خودش میگوید: «من اگر به هر دلیلی شناختهشده هستم، امیدوارم به این خاطر باشد که به مردم اهمیت میدهم.» پس بیایید همه مراقب خودمان و اطرافیانمان باشیم.
ترجمه مجله اعتیاد: آزاده اتحاد
How Internet Disconnection Improved Selena Gomez’ Mental Wellbeing