تمایز میان پاکی و بهبودی؛ چه فرقی میکنند؟
بهبودی یعنی تلاش مستمر برای تبدیل شدن به انسانی بهتر
تحریریه اعتیاد
تفاوت پاکی و بهبودی چیست؟ همه مصرفکنندگان مواد یا تمام کسانی که از اطرافیان یک مصرفکننده جدی هستند، در صورت ترک مصرفکننده با اصطلاحات و مفاهیم مرتبط با آن آشنایی دارند. حتی اگر کسی مصرفکننده هم نباشد یا تصمیم به ترک نگرفته باشد، شاید با آنها آشنایی جزئی داشته باشد، یا دستکم به گوشش خورده باشد. بهبودی، پاکی، هوشیاری، اینها همه واژهها یا عباراتی هستند که در جامعه مصرفکنندگان مواد بهکرات استفاده میشود. هرکه مصرفکننده است نسبت به اعتیادش احساس گناه دارد، اما باید فرق میان این اصطلاحات را بداند. و چه باور کنید چه نه، تفاوت زیادی بین اینها وجود دارد. مثلاً بدون پاکی نمیتوانید «در بهبودی» باشید، اما میتوانید بی آنکه در بهبودی باشید، هوشیار باشید. ولی چطور؟
خب ساده بگویم پاک بودن یا هوشیار بودن به این معناست که شما مصرفکننده سابق در حال حاضر هیچ مواد شیمیاییای مصرف نمیکنید، که منظور به طور عمومی، الکل یا مواد مخدر است. یعنی شما دیگر مست یا نشئه نیستید. با اینکه این حالت عملاً به این معناست که شما مدتی است الکل یا مواد مصرف نکردهاید، این معنا را هم میتواند داشته باشد به طور فعالانه در زندگیتان الکل مصرف نمیکنید. بنابراین، مصرفکنندهای که امروز هوشیار است، یعنی دیگر الکل مصرف نمیکند.
تفاوت پاکی و بهبودی
«پاکی» یا «پاک بودن» از سوی دیگر، به طور ویژه به مواد مخدر برمیگردد. یعنی به کسی دیگر مواد را به طور روزانه و فعالانه مصرف نمیکند، میگویند پاک. در جهان اعتیاد بین مصرفکنندگان مواد و الکل مرزبندی وجود دارد. با اینکه تجربهها و مشکلات تمام مصرفکنندگان در جهان میتواند یکی باشد، الکلیها و مصرفکنندگان مواد اغلب به گروههای مختلف تقسیمبندی میشوند. واژههای هوشیاری و پاکی به تعریف مرزبندی این گروهها کمک میکند. البته این واژهشناسی برای خیلیها مهم نیست، اما عدهای هم اصرار دارند که مهم است. نه فقط برای فرایند درمان، بلکه برای کسانی که به دنبال کمک هستند و در برابر همتایانشان خودافشاگری میکنند.
بهبودی در واقع درمان یا فرایند بهتر شدن فرد مصرفکننده به لحاظ احساسی، روحی، فیزیکی و روانی است، در عین هوشیاری و/یا پاکی. بنابراین، بسیاری از مصرفکنندگانی که مواد یا الکل را کنار میگذارند و هوشیار یا پاک میشوند، لزوماً در فرایند بهبودی نیستند. بهبودی تمرین فعالانه و دائمی برای بهتر شدن است، نه فقط کنار گذاشتن الکل یا مواد.
از دیدگاه متخصصین ترک اعتیاد، پاکی یعنی پرهیز از هر گونه ماده مخدر و مشروبات الکلی و هر چیزی که افکار و احساسات مرا تغییر دهد. و بهبودی یعنی تغییر در افکار و دیدگاها و تغییر رفتار های معتاد گونه با استفاده از کارکرد قدمها
در مجله اعتیاد بیشتر بخوانید
شناخت مراحل تغییر برای بهبودی پایدار
تفاوت میان هوشیاری و بهبودی
بهبودی به معنای حل مشکلاتی است که مصرف الکل و مواد برای فرد مبتلا به اعتیاد به همراه داشته است. پاک یا هوشیار برای حل این مشکلات هر دو باید در فرایند بهبودی قرار بگیرند که خود اشکال مختلفی دارد. یعنی راههای مختلفی برای قدم گذاشتن در مسیر بهبوی وجود دارد که یکی از معروفترین آنها برنامه دوازدهقدمی است. فرد هوشیار یا پاک فقط مصرف را کنار میگذارد. بهبودی به معنای درک این واقعیت است که مواد و الکل در واقع راهحل مشکل بودند، نه خود مشکل. بهبودی یعنی تغییر رفتار. هوشیاری صرفاً به معنای تغییر عادات مصرف الکل یا مواد است.
بهبودی یعنی شفا. هوشیاری صرفاً یعنی هوشیار بودن. بهبودی یعنی یاد بگیریم خودمان و دیگران را دوست داشته باشیم. بهبودی به معنای رسیدن به صلح است. بهبودی یعنی تلاش مستمر برای تبدیل شدن به انسانی بهتر. بهبودی یعنی مسئولیت اعمال درست یا غلط خود را پذیرفتن و نقش قربانی را بازی نکردن. بهبودی به معنای جبران مافات است، و نه فقط معذرتخواهی کردن (این یکی از مراحل اصلی ترک اعتیاد است که تمام مبتلایان به بیماری اعتیاد باید آن را پشت سر بگذارند). بهبودی عمل کردن است؛ کاری روزانه است. کاری نیست که یک بار برای همیشه انجامش دهید؛ فرایندی مادامالعمر است.
هوشیار یا پاک یعنی شما به لحاظ فیزیکی هوشیار یا پاک هستید. یعنی مصرف الکل و یا مواد ندارید. اما بهبودی چیزی بیشتر از صرفاً کنار گذاشتن ماده مصرفی است. همه میتوانند یک روز یا برای مدتی مواد و الکل را کنار بگذارند و به خودشان بگویند هوشیار، اما همه نمیتوانند بگویند در فرایند بهبودی هستند. همه نمیتوانند بگویند قدم به مسیری گذاشتهاند تا به فرد بهتری تبدیل شوند. هر کاری که شما دارید هر روز انجام میدهید تا به انسان بهتری تبدیل شوید، هر کاری که دارید میکنید تا آن خود قبلیتان، خود مصرفکنندهتان را تغییر دهید، برای بهبودی است. شما دارید شفا پیدا میکنید. دارید بهتر میشوید.
راههای زیادی به سوی بهبودی وجود دارد
چه از طریق رواندرمانی، چه برنامه دوازدهقدمی، درمان پزشکی، کلیسا یا هر مسیر معنوی دیگری، مثل مربی زندگی داشتن، کارگاههای توسعه فردی یا یوگا و غیره، اگر از هر یک از این راهها را برای درمان اعتیادتان استفاده میکنید، شما در مسیر و فرایند بهبودی قرار دارید. و این خیلی بیشتر از فقط هوشیار بودن است. اگر در این مرحله باشید، خودتان متوجهش میشوید.
تفاوت پاکی و بهبودی زیاد است. پاکی یا هوشیاری اولین قدم درمان اعتیاد است که با سم زدایی آغاز میشود. بهبودی تجربه شگفتانگیز و مادامالعمر «هر روز بهترین خودتان باشید» را به شما هدیه میدهد. زندگی فقط مصرف روزانه یک مواد نیست، به معنای تجربه انسانی داشتن هم هست. البته که بدون هوشیاری شروع فرایند بهبودی ممکن نیست. بنابراین، شرط اول بهبودی ترک مصرف است. اما کافی و تمام آن نیست. بهبودی تجربه فردی بهتر شدن است. حالا که تفاوت و معنای واقعی این اصطلاحات را میدانید، آیا فکر میکنید برای بهبودی آماده هستید؟ فرایند بهبودی شما چطور میگذرد؟ شما چطور به انسان بهتری تبدیل شدید؟
ترجمه آزاده اتحاد/مجله اعتیاد
https://fherehab.com/news/what-is-the-difference-between-sobriety-and-recovery/