خودخشنودی در بهبودی و چگونگی اجتناب از آن
فراموش نخواهیم کرد که از کدام جهنم به اینجا آمدهایم
تحریریه اعتیاد
همه دوست دارند نسبت به چیزهای مختلف احساس شور و هیجان داشته باشند. در واقع، همه انسانها نسبت به چیزهای مختلف در این دنیا احساس شور و هیجان دارند. اما در برنامههای بهبودی و در فرایند ترک به معتادها و الکلیها هشدار میدهند که از مواجهه زیاد با شور و شوق و هیجان خودداری کنند. به آنها گفتهاند دنبال چنین احساساتی نباشند، چون آنها را گرفتار همان احساسات شدیدی میکنند که در دوران مصرف مواد مخدر با آن درگیر بودهاند. بنابراین اگر برای احساسات افراطی که دائماً در حال نوسان هستند ارزش زیادی قائل شویم میتواند ما را در معرض خطر قرار دهد. احساسات افراطی به خودی خود یک موضوع مفصل محسوب میشود. اما برعکس آن چطور؟ گاهی همه ما نسبت به احساسات کرخت میشویم یا در دام یکنواختی میافتیم. یا حتی بدتر از آن، زیادی از زندگی خود راضی میشویم، تمام احساساتی را که نسبت به زندگی زیبای خودمان داریم از دست میدهیم. خود خوشنودی و احساس کرختی میتواند به اندازه احساسات افراطی خطرناک و مخرب باشد.
خودخشنودی Complacency در فرایند بهبودی از اعتیاد معمولاً نشان از چند موضوع نگرانکننده دارد. میتواند به این معنا باشد که دیگر نسبت به مسیری که بعد از بیماری اعتیاد تا به اینجا سپری کردهایم شکرگزار نیستیم یا از چشممان افتاده است. میتواند به این معنا باشد که دیگر حداکثر تلاشمان را نمیکنیم، یا از کارهایی که بهبودی، زندگی و عزیزانمان را برایمان به ارمغان میآورد دست کشیدهایم. حتی میتواند به این معنا باشد که داریم آگاهانه یا ناخودآگاه از بعضی چیزها در زندگیمان دوری میکنیم؛ شاید یک ترس نو ظهور، ترس از جبران خسارت یا مسئولیتی که حس میکنیم آماده آن نیستیم. اگر به این موارد رسیدگی نکنیم ممکن است با مشکلات جدی روبهرو شویم.
نقش عزت نفس در گرایش به مصرف موادمخدر و الکل چیست؟
چرا خودخشنودی در بهبودی تا این اندازه خطرناک است؟
در فرایند بهبودی اگر خودخشنود شده باشیم درست شبیه یک نوع بیخیالی است؛ احتمالاً یعنی این همه چیزهایی را که باید به خاطر آنها شکرگزار باشیم نمیبینیم. نوشتن و به اشتراک گذاشتن فهرست چیزهایی که باید به خاطرشان شکرگزار باشیم، شاید به نظر پیش پا افتاده برسد، اما میتواند مشخص کند که از نظر عاطفی کجا قرار داریم و شاید کمک کند دوباره با تمام نعمتهایی که واقعاً داریم ارتباط برقرار کنیم. اگر حس میکنیم چیزی برای شکرگزاری نداریم، یعنی از چشماندازمان منحرف شدهایم. فراموش نکنید که ما الکلیها و معتادهایی هستیم که زندهایم و داریم بهبود پیدا میکنیم! ما دلیل کافی برای شکرگزار بودن داریم. افراد بسیار زیادی هستند که مثل ما فرصت زندگی دوباره در بهبودی و هوشیاری را پیدا نمیکنند.
ممکن است بیخیالی و خود خوشنودی به این خاطر در ما شکل گرفته باشد که نسبت به زندگی جدیدمان احساس راحتی میکنیم. به چیزهای فوقالعادهای که داریم عادت کردهایم، دیگر شکرگزار نیستیم و دیگر معجزه بهبودی را نمیبینیم. معمولاً این یعنی خیلی از برنامه و مفید بودن فاصله گرفتهایم. شاید فراموش کردهایم تازه وارد بهبودی شدن یا حتی مردن به خاطر بیماری چه حسی دارد. اینها چیزهایی هستند که هرگز نباید فراموش کنیم. بهترین کاری که میتوانیم انجام دهیم این است که در جلسات بیشتری شرکت کنیم، تمرین برنامه دوازده قدمی را با راهنمای خودمان انجام دهیم، مفید باشیم و به دنبال افرادی بگردیم که میتوانیم به آنها کمک کنیم.
خود خشنودی میتواند یکی از نشانههای اولیه این باشد که از مهمترین و اساسیترین بخشهای بهبودی فاصله گرفتهایم. خبر خوب این است که این یک هشدار اولیه است و مستقیماً به بخشهایی اشاره میکند که برای رها شدن از رضایت کاذب باید به آنها رسیدگی کنیم. اگر آغوش خودمان را به روی تمام چیزهایی که داریم، و به ویژه بهبودی باز کنیم، این مشکل دیگر نمیتواند جلو ما را بگیرد.
در مجله اعتیاد بیشتر بخوانید
جوانان بیشتر برای فرار از مشکلات مواد مصرف میکنند، نه تفریح
صحبتهای یک مادر درباره ترک اعتیاد به کوکائین
مقابله با نقصهای شخصیتی در بهبودی
راههای اجتناب از بیخیالی در فرایند بهبودی
وقتی با خودخشنودی یا کرختی مواجه میشویم، کارهای کوچک زیادی هستند که میتوانیم در واکنش به آن انجام دهیم. میتوانیم هر روز یا چند بار در هفته فهرست شکرگزاری درست کنیم. میتوانیم آنها را در دفتر خاطراتمان بنویسیم، با دوستمان درباره آنها صحبت کنیم، یا حتی یک گروه شکرگزاری تشکیل دهیم. این کار را به هر نحوی که انجام دهیم میتواند تأثیر زیادی روی خلاص شدن ما از این مخمصه داشته باشد. همچنین میتوانیم دوباره روی دعا و مراقبه تمرکز کنیم. دعا و مراقبه میتواند برای پاکسازی و تعادل عاطفی، ذهنی و روحی ما فوقالعاده باشد. حفظ تعادل به این شکل به ما کمک میکند تا جلو بیخیالی و احساسات افراطی را چه در جهت خوب و چه بد بگیریم.
بعضی از کارهای خوبی که میتوانیم برای اجتناب از خود خوشنودی و کرختی انجام دهیم در برنامه دوازده قدمی بهبودی نیز گنجانده شدهاند. یافتن راههایی برای مفید بودن، متعهد بودن به کارها و تلاش برای اینکه فرد مفیدتری باشیم، میتواند تأثیر قابل توجهی بر ما داشته باشد. این رویکرد میتواند به ما کمک کند احساس فوقالعادهای نسبت به زندگی و خودمان داشته باشیم. میتواند ما را به تمام کمکهایی که از دیگران گرفتیم و کمکهایی که میتوانیم به دیگران ارائه کنیم متصل کند. حفظ این روال میتواند به از بین بردن خودخشنودی کمک کند.
رساندن خودمان به آن بخش از برنامه دوازده قدمی که بتوانیم حامی دیگران باشیم، یکی از بزرگترین هدایایی است که در بهبودی دریافت میکنیم. علاوه بر این، یک راه مطمئن برای از بین بردن حزن و اندوه، اجتناب از بیخیالی و دوام آوردن در تمام سختیهاست. مفید بودن، کار کردن با تازهواردها و کمک به دیگران برای ورود به بهبودی معجزهای است که میتوانیم در آن سهیم باشیم. یادآوری درد و رنج بیماری به خودمان و کمک کردن به دیگران برای ورود به بهبودی میتواند کل دنیای ما را زیر و رو کند.
فراموش نخواهیم کرد که از کجا آمدهایم و در بهبودی برای زیباتر کردن زندگیمان تلاش میکنیم. به دیگران کمک میکنیم به آزادی برسند و هیچ حسی بهتر از این نیست. وقتی به برنامه دوازده قدمی بهبودی پایبند باشیم خودخوشنود شدن بسیار سخت خواهد بود.
ترجمه مجله اعتیاد: آزاده اتحاد
https://jaywalkerlodge.com/complacency-in-recovery-and-how-to-avoid-it