قرص ملاتونین و تأثیرات آن بر خواب و سلامت عمومی
مصرف ملاتونین نباید بیشتر از سه ماه طول بکشد
تحریریه اعتیاد
قرص ملاتونین یکی از مکملهای رایج برای بهبود کیفیت خواب و تنظیم ساعت بیولوژیک بدن، در سالهای اخیر توجه زیادی را به خود جلب کرده است. ملاتونین هورمونی طبیعی است که به تنظیم چرخه خواب و بیداری کمک میکند و به طور عمده در غده پینهآل (pineal gland) در مغز تولید میشود. این هورمون به ویژه در زمانهای سفر، تغییرات زمانی و اختلالات خواب مورد استفاده قرار میگیرد. در این مقاله، به بررسی ویژگیهای قرص ملاتونین، نحوه عملکرد آن در بدن، و اثرات بالقوه آن بر سلامت عمومی خواهیم پرداخت. آیا ملاتونین اعتیادآور است؟ بهترین دارو برای بی خوابی شبانه؟
↔ ↔ ↔
اختلال بیخوابی بهخصوص در زندگی شهرنشینی یکی از مشکلات عمده افراد است. شلوغی شهر و زندگی شهری که اضطرابآور است و میتواند نگرانیهایی زیادی به بار آورد، از جمله دلایل پیدایش اختلال بیخوابی در افراد است. از آنجا که بسیاری از داروهای مکمل خواب که شامل قرصهای خوابآور میشود ترکیبات غیرطبیعی شیمیایی دارند و ممکن است مصرف آنها اعتیادآور باشد، پزشکان در صورتی که برای بیمار مبتلا به بیخوابی تشخیص مصرف دارو دهند، داروهایی را توصیه میکنند که گزینههای بیخطرتری باشند.
قرص ملاتونین چیست و چه تاثیری دارد؟
به عنوان مثال، ملاتونین Melatonin که هورمون خواب است و با پایان روز به طور طبیعی در مغز انسان ترشح میشود. در واقع به این شکل به بدن هشدار میدهد که وقت خواب است. به همین خاطر است که بسیاری داروی ملاتونین را که در واقع قرص است، برای به خواب رفتن و کمک به اختلالات بیخوابیشان مصرف میکنند. اما در بدن بعضی افراد نسبت به دیگران ملاتونین کمتری تولید میشود که این به خواب رفتن و در خواب ماندن را برایشان سخت میکند. برای عدهای دیگر شاید اضطراب یا بهداشت ضعیف خواب عامل بیخوابی باشد، و مصرف قرص ملاتونین میتواند راهحلی فوری باشد.
بعضی متخصصین ملاتونین را بهترین قرص خواب آور معرفی میکنند. اگر به نظر می رسد ملاتونین به بهبود کیفیت خواب کمک میکند، برای اکثر افراد مصرف آن در شب به مدت یک تا دو ماه ایرادی ندارد. لکن توصیه میشود پس از این مدت، مصرف را متوقف کرده و نتایج خواب خود را مشاهده کنید. اطمینان حاصل کنید که قبل از خواب، از استراحت کافی برخوردار هستید، نورها را کم نگه دارید و اتاق خواب خود را در شرایط خنک، تاریک، و آرام برای حاصل کردن نتایج بهتر تنظیم کنید. مصرف دائمی قرص ملاتونین توصیه نمیشود.
قرص ملاتونین ۳
قرص ملاتونین ۳ معمولاً به معنای قرصی است که حاوی ۳ میلیگرم ملاتونین است. ملاتونین ۳ برای بعضی از افراد مناسب است و معمولاً برای موارد زیر استفاده میشود:
مشکلات خواب شدید: در صورتی که دچار مشکلات شدید در خواب هستید و به سرعت به خواب عمیق نمیرود، نوع ۳ میتواند به شما کمک کند تا الگوی خواب خود را بهبود بخشید.
کمک به خواب در سفر: برای افرادی که به سفر به مناطق با اختلاف زمانی زیاد میروند، ملاتونین میتواند به تنظیم مجدد ساعت بیولوژیک و کاهش علائم جتلگ کمک کند.
بیخوابی مزمن: برخی افراد ممکن است به علت بیخوابی مزمن نیاز به مقادیر بیشتری از ملاتونین داشته باشند. در این موارد، این قرص میتواند به شما کمک کند تا خواب عمیقتر و کیفیت بهتری را تجربه کنید.
ایا ملاتونین اعتیاآور است؟ قرص ملاتونین عوارض دارد؟ در ادامه توضیح خواهیم دارد.
مقالات مرتبط در مجله اعتیاد
روانکاوی، قطعه گمشده درمان اعتیاد
اعتیاد به زاناکس: عوارض جانبی، ترک و توانبخشی
اما با اینکه مصرف ملاتونین پیش از خواب مرسوم است، همیشه درباره هر دارو یا داروی مکملی خطراتی وجود دارد که باید از آن آگاه بود. از آنجا که ملاتونین هورمونی است که به طور طبیعی در بدن تولید میشود، از یک داروی شیمیایی واقعی کمتر نگرانکننده است، اما پزشکان همچنان از افراد میخواهند که در صورت مصرف نسبت به آن آگاهی داشته باشند تا سوءمصرف نکنند.
آیا قرص خواب ملاتونین اعتیادآور است؟ در این مقاله که وبسایت پاپشوگر آن را منتشر کرده است، دو پزشک به شما یاد میدهند که چطور ملاتونین مصرف کنید، بی آنکه به آن وابسته شوید.
آیا قرص ملاتونین اعتیادآور است؟
قرص خواب ملاتونین را عموماً اعتیادآور نمیدادند، چرا که خواص اعتیادزایی ندارد. مواد مخدر تغییراتی را در مغز به وجود میآورند که به مرور زمان قطع مصرف آن سخت میشود. اما درباره ملاتونین چنین نیست. اگر آن را طبق دستور پزشک مصرف کنید، هیچ جای نگرانی نخواهد بود.
دیوید کالتر، پزشک خانواده در سانتامونیکای کالیفرنیا، در این باره میگوید: «اعتیاد یعنی ناتوانی در قطع مصرف یک ماده، با وجود آسیب روانی یا فیزیکیای که به مصرفکننده میرساند. ملاتونین بیخطر، ارزان و بهراحتی در دسترس است. هیچ مدرکی دال بر اعتیادزایی آن وجود ندارد. البته این بدین معنا نیست که امکان سوءمصرف آن وجود ندارد. ملاتونین هم مانند هر قرص دیگر عوارضی دارد، اما اگر طبق دستور پزشک مصرف شود احتمال اینکه آسیب خاصی به مصرفکننده وارد کند خیلی کم است.»
قرص ملاتونین عوارض دارد؟
با این حال، ملاتونین میتواند در برنامه روزانه زندگی یک فرد به اندازهای برسد که شاید خوابیدن بدون آن دیگر ممکن نباشد. الکس دیمیتریو، روانپزشک و متخصص و درمان خواب در این باره میگوید: «بسیاری از کسانی که برای مشکل بیخوابیشان ملاتونین مصرف میکنند شاید کمی اضطراب، بهخصوص پیش از خوابیدن، داشته باشند، و این دقیقاً همان جایی است که برنامه روزانه قفل میشود و هر گونه تغییری در این روتین بخصوص به وجود بیاید افراد را مضطرب میکند.» دکتر دیمیتریو میگوید کسی که تا اندازهای به ملاتونین وابستگی پیدا کند که از این بترسد روزی اگر مصرفش را قطع کند چه بلایی سرش خواهد آمد، به اعتیاد روانی مبتلاست.
اگرچه ملاتونین اعتیاد فیزیکی ندارد، پزشکان همچنان مصرف طولانیمدت آن را توصیه نمیکنند. دکتر دیمیتریو معتقد است که مصرف ملاتونین نباید بیشتر از سه ماه طول بکشد و از سویی توصیه میکند که کسی که به اختلال بیخوابی مبتلاست باید خیلی سریع بهداشت خوابش را منظم کند. بدین معنا که تمام گجتهای خود را عصرها خاموش کند (قانون خاموشی فناوری در ساعت 10)، و یک سری اقدامات دیگر را هم برای آنکه بستر را برای خواب فراهم کند انجام دهد، مثل رفتن به خواب و بیدار شدن سر ساعتی مشخص، اتاق خواب را تاریک و خنک نگه داشتن و ورزش منظم و دریافت نور آفتاب به طور منظم که به ساعت بیولوژیک بدن کمک میکند. آیا قرص ملاتونین اعتیادآور است؟
دکتر کاتلر برای درمان اختلال خواب شیوههای طبیعیتری را به مصرف داروی مکمل ترجیح میدهد. او میگوید: «بهترین و مؤثرترین درمان برای بیخوابی رفتاردرمانی شناختی است که بیخطر، مؤثر و معتبر است و به شما کمک میکند از اضطرابتان بکاهید و راحتتر بخوابید.»
تأثیر قرص ملاتونین بر افسردگی
قرص ملاتونین به طور معمول به عنوان درمان اصلی برای افسردگی توصیه نمیشود. این مکمل به طور عمده برای تنظیم ساعت خواب و بیداری بدن استفاده میشود و تأثیرات ضدافسردگی مستقیمی ندارد. با این حال، در برخی موارد خاص، ممکن است در ترکیب با داروهای ضدافسردگی دیگر به کار رود.
اگر شما با مشکل افسردگی مواجه هستید و نیاز به درمان دارید، مشاوره با روانشناس یا پزشک متخصص میتواند به شما کمک کند تا بهترین گزینههای درمانی را شناسایی کنید و دستورالعملهای لازم را دریافت کنید.
افسردگی باید به عنوان یک وضعیت جدی در نظر گرفته شود و نیاز به درمان حرفهای و تخصصی از سوی یک روانپزشک دارد. همچنین، هرگونه ترکیب دارویی و درمانی باید تحت نظر پزشک انجام شود تا بهترین نتایج در مدیریت افسردگی حاصل شود.
کلام آخر
پزشک شما میتواند هر گونه شرایطی دیگری را که به آن مبتلا هستید که شاید اختلالات خواب شما را تشدید کند، شناسایی کند و به یک برنامه درمانی مناسب بر اساس نیازهای شما برسد. این شاید شامل مصرف ملاتونین هم بشود، شاید هم نشود. اگر چنین بود و دکتر برایتان مصرف ملاتونین تجویز کرد، حتماً در صحبتهایتان با پزشک اطمینان حاصل کنید که دوز درستی برایتان در نظر گرفته شده است که البته میتواند بسته به سن و سبک زندگی شما متغیر باشد.
مصرف زیاد ملاتونین شاید باعث شود در طول روز احساس خوابآلودگی داشته باشید که ممکن است به میزان کارآمدی شما آسیب برساند و حتی خطرناک باشد. این بهخصوص زمانی اهمیت زیادی پیدا میکند که شما سرپرست کسی باشید یا در محیطی کار کنید که نیاز است در آن هوشیار و حواسجمع باشید.
ترجمه مجله اعتیاد: آزاده اتحاد
Melatonin – Uses, Side Effects
دانشگاه جان هاپکینز Melatonin for Sleep
سوالات متداول
قرص ملاتونین برای چه مدت مؤثر است؟
قرص ملاتونین معمولاً اثرات خود را برای حدود ۶ تا ۸ ساعت حفظ میکند. با این حال، این مدت زمان میتواند بسته به عوامل مختلفی مانند دوز مصرفی و واکنش فرد به ملاتونین متفاوت باشد. برای دستیابی به بهترین نتایج، توصیه میشود قرص را قبل از خواب مصرف کنید.
آیا مصرف قرص ملاتونین باعث افزایش فشار خون میشود؟
به طور کلی، قرص ملاتونین تأثیری بر فشار خون ندارد و ممکن است حتی به کاهش فشار خون کمک کند یا تأثیری بر آن نداشته باشد.
تداخل قرص ملاتونین با تریاک چگونه است؟
اطلاعات دقیقی در مورد تداخل بین قرص ملاتونین و تریاک وجود ندارد. برای بررسی دقیق تداخلات دارویی، مشورت با پزشک یا داروساز توصیه میشود تا با توجه به وضعیت خاص شما راهنمایی مناسب دریافت کنید.
چه زمانی باید قرص ملاتونین مصرف شود؟
بهترین زمان برای مصرف قرص ملاتونین حدود ۳۰ تا ۶۰ دقیقه قبل از خواب است. این زمان به عنوان دوره مناسب برای جذب و شروع اثرگذاری ملاتونین پیشنهاد میشود.
آیا ملاتونین میتواند قند خون را افزایش دهد؟
تحقیقات نشان داده است که مصرف قرص ملاتونین معمولاً برای افراد دیابتی مضر نیست و ممکن است به کنترل سطح قند خون و بهبود علائم دیابت کمک کند.
قرص ملاتونین با چه داروهایی ممکن است تداخل داشته باشد؟
قرص ملاتونین ممکن است با برخی داروها تداخل کند، از جمله داروهای ضدافسردگی، داروهای ضدآرتریت و برخی داروهای ضدصرع. برای اطلاع از تداخلات احتمالی، مشاوره با پزشک در مورد داروهایی که مصرف میکنید، بسیار مهم است.
آیا قرص ملاتونین حاوی مرفین است؟
خیر، قرص ملاتونین حاوی مرفین نیست. ملاتونین هورمونی طبیعی است که به طور طبیعی در بدن تولید میشود و برخلاف مرفین، هیچ اثر مخدری ندارد.
چند دقیقه پس از مصرف قرص ملاتونین اثر آن شروع میشود؟
اثر قرص ملاتونین معمولاً طی ۳۰ تا ۶۰ دقیقه پس از مصرف آغاز میشود. با این حال، زمان دقیق شروع اثر ممکن است بسته به دوز مصرفی و واکنش فرد به ملاتونین متفاوت باشد.
چرا ممکن است ملاتونین تأثیر نداشته باشد؟
عدم تأثیر ملاتونین در برخی افراد میتواند به دلایل مختلفی مانند سبک زندگی نامنظم، مصرف همزمان داروهای دیگر، مشکلات جسمی یا روانی، یا واکنش فرد به ملاتونین باشد. اگر ملاتونین برای شما مؤثر نیست، مشورت با پزشک میتواند به شناسایی علل و بررسی گزینههای دیگر برای بهبود کیفیت خواب کمک کند.
ملاتونین مصرف نکنید اگر…
بارداری و شیردهی: استفاده از ملاتونین در دوران بارداری و شیردهی باید به طور کامل اجتناب شود، زیرا اطلاعات کافی در مورد ایمنی آن در این شرایط وجود ندارد.
اختلالات خودایمنی، اختلالات تشنج و افسردگی: افرادی که به اختلالات خودایمنی، اختلالات تشنج یا افسردگی مبتلا هستند، باید از مصرف ملاتونین اجتناب کنند یا با پزشک خود مشورت کنند، زیرا تأثیرات ملاتونین بر این اختلالات به طور کامل مشخص نیست.
دیابت و فشار خون بالا: اگر مبتلا به دیابت یا فشار خون بالا هستید، قبل از شروع مصرف ملاتونین با پزشک خود مشورت کنید. مکملهای ملاتونین ممکن است تأثیراتی بر سطح قند خون و فشار خون داشته باشند، به ویژه در افرادی که داروهای فشار خون مصرف میکنند.