هم‌وابستگی

هم‌وابستگی و اعتیاد به مواد مخدر

هم‌وابستگی یکی از پیش‌زمینه‌های اصلی بیماری اعتیاد است

    یکی از پیش‌زمینه‌های اصلی بیماری اعتیاد حالت خاصی است به نام هم‌وابستگی co-dependency که قبل از اعتیاد در وجود شخص شکل گرفته بوده است. این حالت با علائمی چون اشتغال ذهنی حاد و وابستگی شدید به یک فرد یا گروه به یک عمل رفتار یا ایده و یا ماده اعم از مواد مخدر و یا غیر مخدر قابل تشخیص و رویت است.

    هم‌وابستگی یک نوع  وابستگی عاطفی، اجتماعی و گاه جسمی است فرد هم‌وابسته مرتباً سعی می‌کند با وابستگی ناسالم و چسبندگی مفرط به غیر خود احساس ارزش، تعلق و رضایت‌مندی را در خود بوجود آورد.

    کسانی که از هم‌وابستگی رنج میبرند به مرور گرفتار شیوه خاصی از زندگی میشوند که در آن وابستگی به چیزی از خارج از وجود خودشان تعیین کننده هویت و تاییدیه موجودیت شان است.

    از جمله ویژگی‌های مشترک اکثریت معتادان عدم رشد و بلوغ عاطفی و پیش زمینه بیماری اعتیاد، خود گم شدگی یا بیماری وابستگی میباشد. این اختلال موجب احساس ترس جهانی و عدم امنیت روانی میگردد. گرچه فرد معتاد سی ساله است ولی از نظر کارکردهای عاطفی همانند نوجوانی ده ساله بنظر میرسد. زیرا اکثریت معتادین قبل از اینکه کودکی را تجربه نمایند مجبور شده‌اند یک بزرگسال باشند. چرا که جامعه و خانواده فرصت رشد عاطفی را به او نداده‌اند و او نیز در قلعه ناپختگی عاطفی خودش را محصور کرده و نسبت به دنیای بیرون از خود و ناشناخته ها احساس ترس و عدم امنیت میکند.

    طبیعتاً برای رهایی از این حصار رنج آور و رویارویی با واقعیت‌های دنیای پیرامون خود شخص نیاز به نیروی کمکی برای ابراز وجود و تعامل با محیط خودش دارد و نهایتاً برای تعادل و ادمه بقا مجبور است به چیز دیگری متکی باشد.

    به اعتقاد ما خیلی از معتادین خود به تنهایی بدون اضافه کردن فشارهای روانی و اجتماعی به اندازه کافی زندگی سخت و طاقت فرسا دارند .احتمالاً ایجاد فشاری که از هر طرف برای ترک اعتیاد به معتاد اعمال میشود به شرطی کردن رفتار معتاد کمک می کند.اما این فشارها مطمئناً نخواهند توانست عطش بی پایان معتاد را به عشق و بلوغ عاطفی منفی کند. فشارهای اجتماعی و تهدیدات با توجه به تجارب ما در فرد معتاد بیشتر حالت دفاعی ایجاد میکند. خیلی از معتادین خود را برای زندگی در دنیای پر اضطراب و خشن آماده کرده اند.

    هم وابستگی

    در هم وابستگی شخص اجازه می‌دهد دیگران با سوءرفتارشان بر او تأثیر گذارند

    در مجله اینترنتی اعتیاد بیشتر بخوانید:
    بهترین روش ترک اعتیاد
    معجزه معتادان گمنام

    انجمن هم‌وابستگان گمنام

    آنچه آنها در برابر مقاومت ندارند و قادر به دفاع از خود نیستند ملایمت و محبت است. فرد معتاد در پویش سلسله مراتب نیاز های خود را و رسیدن به مراحل معنوی و متعالی به علت نیازهای شدید اولیه و دغدغه های ناشی از اعتیاد تماس و تعادل با زندگی درونی و معنوی را که عامل دینامیکی برای حرکت وجودی و جهانی و خود انگیختگی است از دست داده و زندگی او فاقد معنا و هدف متعالی و روحانی میباشد. بر این اساس میتوانیم بگوییم که معتاد بطور هوشیار یا ناهشیار از فقدان معنا در زندگی رنج میبرد. ترس و عدم امنیت فرد معتاد را نسبت به روابط اجتماعی و قراردادی آن بدبین و بی اعتماد میکند و کارکردهای شخصیتی را و واکنش های عاطفی او را در جهت حفظ تعادل روانی و احساس رضایت از خود به علت عدم مهارت در رفتارهای انعطافی و انطباقی و موثر بودن از برچسب های اجتماعی (کج رو) و (معتاد) و تضییع حقوق اجتماعی و حفظ کرامت انسانی کژ کار میکند. چنانچه برخی از هنجارهای جامعه را عمل میکند. بدون اینکه هدف های زیر بنایی این هنجارها برای او معنایی حقیقی داشته باشد. بنابراین واکنش های عاطفی او خود محورانه و طلبکارانه است و او را ارضا نمي‌کند.


    علایم و خصوصیات بیماری وابستگی به مواد مخدر

    وابستگی به مواد مخدر الگوی ناسازگاری مصرف مواد مخدر است که مصرف مقدار بیشتری از ماده مورد نظر نسبت به آنچه در ابتدا قصد آن بوده،مصرف میشود و یا وجود مشکلات ناشی از مصرف مواد کوشش های ناموفقی برای کنترل کردن مواد یا ترک آن وجود دارد.

    وابستگی به مواد مخدر انسانها را مستقیم یا غیر مستقیم هلاک میکند.
    وابستگی به مواد مخدر یک بیماری /ناخوشی است.
    وابستگی به مواد مخدر سیر پیشرونده دارد.
    وابستگی به مواد مخدر در صورت پیشرفت مزمن میشود.
    وابستگی به مواد مخدر مستعد عود و بازگشت است .
    وابستگش به مواد مخدر غیر قابل برگشت است.
    وابستگی به مواد مخدر قابل بهبودی است.

    110-CMA-brain-460
    علائم بیماری ناشی از اعتیاد عبارت است از مصرف بی اختیاری مواد مخدر یا داروهای روانگردان همراه با فقدان کنترل و استمرار مصرف این مواد و داروها

    سرماخوردگی معمولی مدل خوبی برای توصیف یک بیماری و علائم ان بیماری است. آنچه که مردم آن را سرماخوردگی می نامند در واقع ناخوشی کوتاه مدتی است که معلول ویروسهای مختلفی میباشد. این ناخوشی میتواند عامل علائم گرفتگی بینی، گلو درد، سرفه یا سینه درد باشد. مردم وقتی که اقدامات دارویی علیه سرماخوردگی بعمل می آورند در واقع صرفاً در حال درمان علائم ناخوشی ناشی از ویروس هستند یعنی آن ها خود بیماری را درمان نمی کنند. از این رو مردم میتوانند اقدام به مصرف داروهایی بکنند که علایم سرماخوردگی را کاهش داده و یا از بین ببرد بدون علاج خود سرما خوردگی، سرما خوردگی برخلاف علائم آن میتواند تداوم یافته و پیشرفت بکند .

    علائم بیماری ناشی از اعتیاد عبارت است از مصرف بی اختیاری مواد مخدر یا داروهای روانگردان همراه با فقدان کنترل و استمرار مصرف این مواد و  داروها. علیرغم پیام های ناگوار آن تحریف های مختلف در تفکر نظیر انکار به عبارتی دیگر مصرف بی اختیار دارو و مواد مخدر و تحریف در تفکر است .


    فرد معتاد در پویش سلسله مراتب نیاز های خود را به علت نیازهای شدید اولیه و دغدغه های ناشی از اعتیاد از دست داده و زندگی او فاقد معنا و هدف متعالی و روحانی میباشد. بر این اساس میتوانیم بگوییم که معتاد بطور هوشیار یا ناهشیار از فقدان معنا در زندگی رنج میبرد. بر این اساس میتوانیم بگوییم که معتاد به طور هوشیار يا ناهوشیار از فقدان معنا در زندگی رنج میبرد. ترس و عدم امنیت فرد معتاد را نسبت به روابط اجتماعی و قراردادی آن بدبین و بی اعتماد میکند


    کسانی که دیگر از مواد مخدر استفاده نمیکنند ممکن است ظاهراً فارغ و عاری از اعتیاد به نظر برسد. اما نداشتن علائم ظاهری به معنای این نیست که آن شخص از بیماری اعتیاد علاج قطعی یافته است بلکه این بیماری را میتوان با خرسی مقایسه کرد که به خواب زمستانی رفته و در انتظار بیدار شدن از آن خواب زمستانی است. به عنوان مثال هنگامی که افراد مصرف مواد مخدر را پس از یک دوره زمانی طولانی دوباره از سر میگیرند عموماً شدت مصرف مواد در همان سطح اول به اندازه شدت آخرین موردی است که قبلاً مصرف کرده است. به عبارت دیگر وقتی بیماری اعتیاد عود میکند آنها آهستگی و آرام آرام از نو شروع نمیکنند بلکه با همان شدتی شروع میکنند که در آخرین بار ترک کرده بودند. در واقع وقتی معتاد پی از یک دوره طولانی پرهیز از مواد دچار عود میشود، مصرف مواد شدیدتر از آخرین بار مصرف او قبل از ترک است. این بیماری حتی زمانی که مواد مخدر مصرف نشود میتواند پیشرفت کند.

    بدین خاطر کسانی که مدت پرهیز کرده‌اند ممکن است که گمان کنند علاج یافته‌اند و دیگر معتاد نیستند.چنین افرادی ممکن است اوهام و پندارهای مربوط به مصرف کنترل شده مواد مخدر را در ذهن خود جای داده و پرورش دهند. آنها ممکن است باور کنند که میتوانند بدون تجربه کردن مصرف مداوم و بی اختیار و فاقد کنترل به مصرف آزمایشی تفننی آن روی آورند.

    آخر خط اعتیاد

    وضعیت نامطلوب زیستی و فشارهای روانی ناشی از پیشرفت بیماری اعتیاد فرد را در وضعیت بحرانی و درماندگی قرار میدهد. بطوریکه از برآوردن نیازهای اولیه و ساده خود عاجز و درمانده میشود. در این شرایط مناسب جهت بهبودی و بازپروری متاسفانه شرایط نابهنجار موجود و انواع ترس ها و خطرهای روان شناختی به خصوص ترس از خماری (سندروم ترک) مامورین پلیس، زندان و بی خانمانی معتاد را از درک چیستی فلسفه بهبودی و اعتماد به واقعی بودن حمایت دیگران باز میدارد.

    کسانی که دیگر از مواد مخدر استفاده نمیکنند ممکن است ظاهراً فارغ و عاری از اعتیاد به نظر برسد. اما نداشتن علائم ظاهری به معنای این نیست که آن شخص از بیماری اعتیاد علاج قطعی یافته است

    این حالت از ناکامی و ناامیدی و دیگر پیامدهای مصیبت بار بیماری اعتیاد اجازه نفوذ به آنان را نمی دهد.دغدغه آنان گذشته ‌از تهیه مواد مصرفی، نیازهای اولیه محیط امن و تسلی بخشیدن به انواع ترس هایشان و احساس امنیت میباشد. بنابراین برای تعداد زیادی از این معتادان لازم است ابتدا نگرانی ها و نیاز های اولیه آنان برطرف شده و سپس در برنامه ای که هدف اصلی آن ایجاد زمینه حمایتی، درمانی و بازپروری است قرار گیرد.

    سیر طبیعی وابستگی به مواد مخدر تعدادی بیشماری از معتادین به ورشگستگی کامل جسمانی، عاطفی، شناختی و روحانی میکشاند که منجر به از دست دادن پایه های اجتماعی آنان میشود. تعدادی زیادی به علت ارتکاب جرم به زندان، تعدادی هم در فرم معتادین خیابانی در اطراف و اکناف شهرها بویژه میادین، پارکهای عمومی، مکانهای شلوغ و حاشیه شهرها سرگردان میشوند. عدم احساس امنیت اجتماعی، وضعیت نابسامان اجتماعی و بهداشتی این افراد روند بیماری اعتیاد را شتاب بیشتری میدهد که این فرآیند موجب عجز و درماندگی فرد معتاد در برابر ادامه زندگی یا مصرف مواد مخدر میگردد.

    فرد معتاد در این مرحله حاد از اعتیاد و عدم توانایی در مدیریت زندگی بنابر وضعیت نابهنجار زیستی، زمانی و اجتماعی ناشی از وابستگی شدید به مواد مخدر فرسوده و ناتوان از تحمل شرایط موجود میشوند و در این مرحله فرد معتاد تمایل بیشتری جهت هر گونه مداخلات حمایتی درمانی و بهبودی و خروج از چرخه معیوب اعتیاد را دارد.

    منبع: hamdamto.blogfa.com

    در مجله اینترنتی اعتیاد بیشتر بخوانید: 

     درمان اعتیاد به الکل یا الکلیسم

    روانکاوی، قطعه گمشده درمان اعتیاد

    برچسب‌ها